Miesiąc: październik 2020

Uniwersalizm średniowieczny – dążenie do stworzenia jednego społeczeństwa średniowiecznej Europy (język łaciński, architektura, wiara katolicka)

HEREZJA – pogląd religijny sprzeczny z dogmatem Kościoła.

1. Kontrreformacja (reforma Kościoła Katolickiego) – proces odnowy Kościoła i przeciwdziałania skutkom reformacji.
   
   Cele – reforma wewnętrzna Kościoła, zahamowanie reformacji, odzyskanie wpływów.
   
   SOBÓR – zjazd najwyższych duchownych w celu wprowadzenia zmian w doktrynie, obyczajach i strukturze kościelnej.
   Sobór w Trydencie (1545 – 1563) – zwołany przez papieża Pawła III. Uznał papieża za najwyższy autorytet w Kościele i sprecyzował podstawy wiary uznane przez katolików. Potwierdzono, że tylko Kościół katolicki ma prawo objaśniania Biblii i przekazów Tradycji oraz utrzymano 7 sakramentów (protestanci tylko 2). Odrzucono nauki Lutra i doktrynę predestynacji. Językiem liturgii łacina. Potwierdzono kult świętych, pielgrzymek i Matki Boskiej. Zobowiązano księży do noszenia sutanny i życia w celibacie, zakazano nepotyzmu i łączenia godności kościelnych.
   Wprowadzono kalendarz gregoriański (Grzegorz XIII, 1582)
2. Jej głównymi narzędziami były:
   –Inkwizycja (Święte Oficjum) – celem tępienie herezji i zwalczanie wpływów reformacji. Podejrzani o herezję byli torturowani i paleni na stosach.
   – Indeks ksiąg zakazanych – wykaz ksiąg, które nie były słuszne z nauką kościoła
   – Zakon jezuitów – Towarzystwo Jezusowe założone w 1534 r. przez Ignacego Loyolę – zasłużyli się rozwojem szkolnictwa. To zakon elitarny.

ZAKRES ROZSZERZONY:

KARYKATURY

POWSTANIE IMPERIUM HABSBURGÓW

KRWAWE KRÓLOWE

Artykuł „Sacco di Roma: Piekło jest niczym w porównaniu z obecną sytuacją Rzymu”. Zakres rozszerzony [grupaI]
Film „Powstanie Imperium Habsburgów”. Zakres rozszerzony [grupaI]
Artykuł „Wojna osiemdziesięcioletnia – data, przyczyny, strony konfliktu, przebieg”. Zakres rozszerzony [grupa II]
Film „Hiszpania i Niderlandy w XVI–XVII w.”. Zakres rozszerzony [grupa II]
Artykuł „Wielka Armada i morska bitwa o Anglię. Hiszpańska inwazja na Wyspy Brytyjskie”. Zakres rozszerzony [grupa III]
Film „Krwawe królowe”. Zakres rozszerzony [grupa III]
Artykuł „Turcja po Sulejmanie Wspaniałym – klęska pod Lepanto w 1571 r.”. Zakres rozszerzony [grupa IV]
Film „Imperium Osmańskie kontra chrześcijanie, cz. 5”. Zakres rozszerzony [grupa IV]

Zagadnienia

1.Koniec epoki Pax Romana?

2.Wielka wędrówka ludów.

3.Upadek Cesarstwa zachodniego – ziemie niczyje?

4.Państwo Franków

Socjalizacja – proces przekazywania wzorców, umiejętności, norm kulturowych przez środowisko społeczne. Trwa przez całe życie.

Rezultatem socjalizacji jest uspołecznienie.

Etapy socjalizacji:
1. pierwotna – przyswajanie norm i zasad przez naśladownictwo
-przebiega w dzieciństwie
-np. nauka chodzenia, mówienia, potrzeby fizjologiczne, podstawowe wzorce lub role społeczne (mama, tata, rodzeństwo)
2. wtórna – samodzielne kształtowanie własnej osobowości
-trwa całe życie
-doświadczenie szkolne, zawodowe, funkcjonowanie w grupach społecznych, odgrywanie innych ról społecznych

Funkcje socjalizacji:
-zapewnia/utrzymuje porządek społeczny
-przekazuje dorobek cywilizacyjny i kulturalny z pokolenia na pokolenie

Dla utrwalenia wiadomości wykonaj poniższe zadanie:

Indie
1. Cywilizacje Doliny Indusu
-rzeki Indus i Ganges w 3 tys. p.n.e.
-ośrodki miejskie – Mohendżo Daro i Harappa (tzw. protomiasta – jak Jerycho czy Çatalhöyük)
-ludność zajmowała się uprawą roli i hodowlą zwierząt, rzemiosłem – handel z Mezopotamią
-upadek na skutek częstych powodzi, zastoju politycznego i ekonomicznego oraz najazdów Arabów

2. Ariowie – w XVI w. p.n.e. przybyli z okolic Iranu i Afganistanu. Podbili mieszkającą tam ludność i założyli swoją cywilizację. Nie stowrzyli państwa – to plemiona rywalizujące ze sobą.
-system kastowy – podział na grupy o określonych prawach i obowiązkach (bramini, kszatarjowie, wajśjowie, śiudrowie oraz wykluczeni ze społeczeństwa pariasi)

3. Dynastia Maurjów – IV w. p.n.e. – II w. p.n.e – największy władca Aśoka

4. Religie i ich charakterystyka

Braminizm – wiara w pośmiertną wędrówkę dusz – reinkarnację

Hinduizm – dążenie do doskonałości, wiara w bogów (Wisznu, Śiwa, Brahma oraz kult Bogini Matki). Wiara w boskie pochodzenie krowy (więcej na ten temat znajdziesz >>TU<<) oraz dążenie do osiągnięcia stanu nirwany – wolności od wszystkich ziemskich wyrzeczeń (chyba nie do końca o to chodziło Kurtowi Cobainowi 🙂

Buddyzm – dążenie do nirwany i reinkarnacja
-kształtowanie cnót (uczciwości, równowagi, radości, współczucia itd.)
-nie wolno im zabijać, kłamać brać nie swoich rzeczy, nie wolno im pić alkoholu, cudzołożyć)

5. Osiągnięcia
-sanskryt – pismo

Rygweda – zbiór hymnów religijnych

Święte księgi hinduizmu – Wedy

Nauka, matematyka i astronomia

Epopeje -Mahabharata (najdłuższy epos na świecie, piąta Weda), Ramajana (napisana sanskrytem)

Architektura – budowali tzw. stupy – święte kopce

CHINY

1. Cywilizacja starożytnych Chin rozwinęła się w IV tys. p.n.e. nad dwoma rzekami: Huang he (ho) – Żółta Rzeka oraz Jangcy (Niebieska Rzeka).
2. Według legend panowało Trzech Dostojnych (odniesienie do mitologii) i Pięciu Cesarzy (królowie – mędrcy, założyciele państwa chińskiego)
3. W III tys. p.n.e zaczęło rozwijać się państwo chińskie – dynastia Shang. Na czele stał „Syn Niebios” – zwierzchnik armii oraz najwyższy kapłan. Kolejna dynastia Zhou (Czou) – rozpad Chin na wiele walczących ze sobą królestw.
4. W III w. Szy – Huang – ti („pierwszy cesarz”) zjednoczył państwo. On też rozpoczął budowę Wielkiego Muru. Następnie władzę przejęła dynastia Han, a państwo podzieliło się.
   
   

1. Konfucjonizm – twórcą Konfucjusz – VI/V w. p.n. e. Człowiek z natury jest dobry, powinien działać na rzecz społeczności i wypełniać swoje obowiązki wobec rodziny i państwa. Aby mogło powstać idealne społeczeństwo każda jednostka musi uczyć się i opanować zasady postępowania. Społeczeństwem powinni rządzić ludzie mądrzy, rządzący ku pożytkowi wszystkich.
2. Osiągnięcia:
   -pismo piktograficzne (potem ideograficzne) – na papierze i jedwabiu za pomocą pędzelka i tuszu (!)
   -nauka, technika, rzemiosło – jedwab, papier, umieli wytapiać i odlewać żelazo, wytwarzali porcelanę, znali proch
   -architektura i sztuka- Wielki Mur Chiński oraz Terakotowa Armia

Na początek szybka rozgrzewka. Proszę o przypomnienie sobie wiadomości z poprzedniej lekcji. W tym celu wykonaj poniższe zadanie: