Habsburgowie to
potężny ród niemiecki (a później austriacki ) władający przez ponad 600 lat
wieloma państwami europejskimi (m.in. Świętym Cesarstwem Rzymskim, Czechami,
Hiszpanią, Portugalią, Węgrami), Śląskiem oraz koloniami.
Maria Teresa,
władczyni Austrii przeprowadziła reformy unowocześniające to państwo w duchu
oświecenia: unowocześniła administrację i armię, zakładała szkoły, liczyła się
z potrzebami swoich poddanych. Wzięła udział w I rozbiorze Polski.
Józef II wprowadził wolność osobistą chłopów, tolerancję religijną,
zniósł tortury i karę śmierci, rozbudował armię, podporządkował sobie Kościół
katolicki.
PRACA DOMOWA NA OCENĘ
Wypełnij kartę pracy NOWE POTĘGI. Nieparzyste numery z dziennika wykonują kartę grupy A. Parzyste numery z dziennika wykonują kartę grupy B. Pracę domową przesyłamy przez LIBRUSA lub na adres e-mail. Następnie proszę ją wkleić do zeszytu.
W 1525 r. Albrecht
Hohenzollern złożył hołd z Prus Zakonnych Zygmuntowi Staremu (hołd pruski).
W czasie Potopu szwedzkiego elektor brandenburski sprzymierzony ze Szwedami
uzyskał od Jana Kazimierza niepodległość dla Prus.
Państwo to rosło w siłę
dzięki militaryzmowi.
Fryderyk II Wielki przeprowadził
reformy w duchu oświecenia (reformę szkolnictwa, utrzymanie tolerancji
religijnej, zakaz tortur, reformy gospodarcze, rozwój kultury. Rozpoczął
ekspansję terytorialną: podbił Śląsk (należący do Austrii) oraz wziął udział w
I rozbiorze Polski.
Imperium Rosyjskie powstało dzięki działaniom Piotra I Wielkiego:
unowocześnił państwo na wzór krajów Zachodu, (m.in.: przeprowadził reformę administracji, zakładał manufaktury (zakład produkcyjny zatrudniający rzemieślników pracujących ręcznie), unowocześnił armię rosyjską oraz flotę wojenną, kładł nacisk na szkolnictwo,
ujednolicił system podatkowy (ale doprowadził też do dewaluacji pieniądza)
zwyciężył w III wojnie północnej, zyskując dostęp do Bałtyku
przeniósł stolicę z Moskwy do Petersburga.
Katarzyna II Wielka rozwijała państwo w duchu oświecenia. Przeprowadziła reformę administracyjną (podział na gubernie zarządzane przez gubernatorów). Przyczyniła się do rozbiorów Rzeczpospolitej Obojga Narodów.
Zagadnienia
do opracowania na podstawie podręcznika.
Polska
jako państwo członkowskie Unii
Europejskiej. Polska droga do UE.
Wyszukanie
w sieci informacji o życiorysie politycznym Ojców Europy oraz obywateli
pełniących ważne funkcje w instytucjach unijnych (Robert Schuman, Konrad
Adenauer, Jean Monnet, Donald Tusk).
Opracowane
w formie notatki zagadnienia powinny znaleźć się w zeszytach przedmiotowych.
Cały
czas śledzimy na bieżąco wydarzenia z kraju i ze świata.
Stary ład – porządkował funkcjonowanie państw europejskich w XVIII w.
monarchia absolutna
Kościół
uprzywilejowanie stanów szlacheckich i duchownych
mieszczanie w XVIII w. zaczęli krytykować stary ład
Wynalazki w XVIII w.
Benjamin Franklin – piorunochron
James Watt – maszyna parowa
bracia Montgolfier – balon
Antoine Lavoisier – dokonał analizy składu chemicznego powietrza
wynaleziono również termometr (Fahrenheit, Celsjusz), karabin maszynowy, szczepionkę przeciw ospie prawdziwej (Jenner), napisano pierwszą encyklopedię (Denis Diderot)23
Oświecenie to prąd umysłowy zmierzający do zorganizowania społeczeństwa i państwa w sposób racjonalny
RACJONALIZM – rozumowe i logiczne podejście do świata i poznania (teoria głoszona przez Kartezjusza „myślę, więc jestem”) – to podstawa Oświecenia
4.Główni filozofowie Oświecenia
Jean Jacques Rousseau – głosił ideę umowy społecznej ( przeciwnik absolutyzmu, uważał że państwo powinno chronić prawa i obowiązki obywateli oraz zrównać je)
Monteskiusz – proponował trójpodział władzy (ustawodawcza, wykonawcza, sądownicza)
inni: John Locke, Immanuel Kant, Wolter
5.Klasycyzm – styl nawiązujący do osiągnięć starożytnych Greków i Rzymian, panował w okresie Oświecenia
Chronologia – nauka o mierzeniu czasu, kolejności następowania po sobie wydarzeń, zjawisk, a także oznaczenie wydarzenia, zjawiska wg przyjętego podziału czasu.
Epoka – to okres czasu, który umownie rozpoczęło jakieś wydarzenie lub zjawisko (np. upadek Cesarstwa Zachodniorzymksiego) w którym niezależnie od miejsca a niemal w tym samym czasie lub czasie przybliżonym zachodzą podobne zjawiska kulturalne, polityczne, gospodarcze.
Era – dłuższy okres czasu zapoczątkowany jakimś ważnym wydarzeniem (np. narodzinami Chrystusa) tak ważnym, że od tego momentu zaczynamy liczyć czas. Czas przed narodzinami Chrystusa określany jest najczęściej czasem przed naszą erą (p.n.e.) lub czasem przed narodzinami Chrystusa (p.n.Ch.), natomiast czas po narodzeniu Chrystusa nazywany jest czasem naszej ery (n.e.) lub czasem po narodzeniu Chrystusa.
Tysiąclecie – to okres 1000 lat lub millenium
Wiek – to okres 100 lat
Epoki historyczne – to podział czasu w historii na dłuższe okresy które umownie rozpoczynają i kończą jakieś ważne wydarzenia.
Periodyzacja dziejów (podział) dziejów
· Prehistoria od pojawienia się człowieka na ziemi (ok5-1mln lat temu) do ok. 3500r.p.n.e. czyli w momencie wynalezienia pisma
· Starożytność od ok. 3000r.p.n.e. do upadku Cesarstwa Zachodniorzymskiego, czyli 476r.n.e.
· Średniowiecze od 476r.n.e. do 1492r.n.e. czyli odkrycia przez Krzysztofa Kolumba Ameryki
· Nowożytność od 1492r. do 1918r. czyli zakończenia I wojny światowej
· Czasy najnowsze od 1918r. do dnia dzisiejszego
OKREŚLANIE WIEKÓW
W chronologii brak jest roku 0, punktem zwrotnym w naszej kulturze było narodzenie Chrystusa, po tym wydarzeniu od razu następuje rok 1. Przed narodzeniem Chrystusa mamy rok pierwszy ale zawsze należy zaznaczyć, że jest to rok pierwszy przed naszą erą. Okres naszej ery zapoczątkowało właśnie narodzenie Chrystusa.
Przedziały czasowe wieków
1- 100r. to I wiek naszej ery ale 100-1r. to I wiek przed naszą erą 101-200 to II w. n.e. ale 200-101 to II w. p.n.e. 201-300 – III w. n.e. ale 300 – 201 – III w. p.n.e.
1001 – 1100r. – XI w. n.e. 1100 – 1001r. – XI w. p.n.e. 1101 – 1200r. – XII w. n.e. 1200 – 1101r. – XII w. p.n.e. 1201 – 1300r. – XIII w. n.e. 1300 – 1201r. – XIII w. p.n.e.
1901 -2000r. – XX w. n.e. 2000 – 1901r. – XX w. p.n.e. 2001 – 2100r. – XXI w. n.e. 2100 – 2001r. – XXI w. p.n.e. 2901 – 3000r. – XXX w. n.e. 3000 – 2901r. – XXX w. p.n.e. 3001 – 3100r. – XXXI w. n.e. 3100 – 3001r. – XXXI w. p.n.e.
Określanie wieków:
1410 r.- rok, w którym odbyła się bitwa pod Grunwaldem- to wiek XV. Data 1410 oznacza, że 14 pełnych wieków (14wieków x 100 lat)już minęło, a od dziesięciu lat trwał już wiek następny, czyli wiek XV.
1410 = 14 wieków + 10 lat = 14+ 1 = XV wiek
Rok 1683- rok bitwy pod Wiedniem- to wiek XVII. Data 1683 oznacza, że pełnych wieków(16 setek) minęło i od osiemdziesięciu trzech trwał wiek następny, czyli XVII.
1683 = 16 wieków + 83 lata = 16 + 1 = XVII wiek
Rok 1000 – rok zjazdu gnieźnieńskiego to wiek X. Data 1000 oznacza, że 10 pełnych wieków minęło (10 wieków x 100lat).
1000 = 10 wieków + 0 lat = 10 + 0 = X wiek
Rok 31 p.n.e. – to rok bitwy pod Akcjum. Data oznacza że nie upłynęło jeszcze pierwsze sto lat dlatego też jest to wiek pierwszy, bo wiek liczy sobie sto lat. Od 100 roku do 1 roku miał miejsce wiek I przed naszą erą – 31r. p.n.e. mieści się właśnie w tej pierwszej setce.
31 = 0 wieków + 31 lat = 0 + 1 = I wiek
Określanie połowy wieku
Zapamiętaj zasadę: W każdym wieku najpierw była pierwsza połowa, a później druga.
W okresie przed naszą erą: – rok zakończony dwoma zerami oraz lata od …99 do …51 należą do pierwszej połowy wieku, – lata od …50 do …1 należą do drugiej połowy wieku.
Przykłady: – Rok 509 p.n.e. należy do drugiej połowy VI wieku p.n.e. – Rok 500 p.n.e. należy do pierwszej połowy V wieku p.n.e. – Rok 480 p.n.e. należy do pierwszej połowy V wieku p.n.e. – Juliusz Cezar został zamordowany w drugiej połowie I w. p.n.e. (44 r. p.n.e.).
W okresie naszej ery: – lata od …1 do …50 należą do pierwszej połowy wieku, – lata od …51 od …99 oraz rok zakończony dwoma zerami należą do drugiej połowy wieku.
Przykłady: – Rok 966 należy do drugiej połowy X wieku (n.e.). – Rok 1000 należy do drugiej połowy X wieku (n.e.). – Bitwa pod Grunwaldem odbyła się w pierwszej połowie XV wieku (1410 r.). – Powstanie listopadowe rozpoczęło się w pierwszej połowie XIX wieku (1830 r.).
OBLICZASIE UPŁYWU CZASU
Jak obliczać upływ czasu między wydarzeniami historycznymi?
Wydarzenia z tej samej ery
Aby obliczyć upływ czasu między wydarzeniami z tej samej ery, od większej daty odejmij mniejszą.
Przykład: Od założenia Rzymu (753 r. p.n.e.) do ustanowienia cesarstwa rzymskiego (27 r. p.n.e.) upłynęło 726 lat. (753-27=726) Od upadku cesarstwa zachodniorzymskiego (476 r. n.e.) do koronacji cesarskiej Karola Wielkiego (800 r.) upłynęły 324 lata. (800-476=324)
Wydarzenia z dwóch er
Aby obliczyć upływ czasu między wydarzeniami z różnych er, dodaj do siebie obie daty, a następnie odejmij 1. Dlaczego? Nie było “roku zerowego”, po 1 roku p.n.e. liczymy od razu 1 rok n.e. Musimy więc uwzględnić ten “brakujący” rok w obliczeniach.
Przykład: Od ustanowienia cesarstwa rzymskiego (27 r. p.n.e.) do upadku cesarstwa zachodniorzymskiego (476 r. n.e.) upłynęły 502 lata. (27+476-1=502)
Witam serdecznie moich uczniów i rodziców. Niniejsza strona ma charakter informacyjny. Na bieżąco będą publikowane tu najważniejsze wydarzenia z życia klasy.
