Aktualności

Cel: Dzięki poniższej lekcji poznasz przebieg wojen persko – greckich w V w. p.n.e.

NOTATKA LEKCYJNA

1. Imperium Perskie
   a. powstało: (kiedy, kto, gdzie?)
   b. podboje perskie: (etapy – krótko skąd – dokąd)
   c. organizacja imperium perskiego: („król królów”, satrapie, armia – łucznicy, kawaleria, tzw. nieśmiertelni
   
2. Wojny grecko – perskie
   a. przyczyny:
   –
   –
   b. przebieg:

c. skutki:
–
–



3. Grecy spodziewali się dalszych ataków, dlatego utworzyli Związek Morski pod hegemonią Aten. Związek miał na celu wyzwolenie wszystkich Greków spod panowania perskiego. W 449 r. p.n.e. zawarto pokój – Persowie uznali wolność wszystkich polis greckich. Ateńczycy zaczęli wykorzystywać związek do własnych celów.

4. Ateny (poparte przez Związek Morski) i Sparta (Związek Peloponeski) były najsilniejszymi polis greckimi – zaczęły ze sobą rywalizować, dlatego doszło do wojny peloponeskiej (431 – 404 r. p.n.e.). Zwyciężyła Sparta.

5. Pojęcia
– hoplici – ciężkozbrojna piechota
– falanga – zwarty szyk piechoty greckiej
– triera – wojenny okręt grecki z trzema rzędami wioseł

_______________________________________________
29.11. – 30.11 – Proszę przygotować materiały do pracy nad plakatem na temat dorobku cywilizacyjnego starożytnych Greków.

Dzielimy się na 4 grupy (7-9 0sób):
RELIGIA,
FILOZOFIA I NAUKA,
SZTUKA i ARCHITEKTURA,
TEATR I ROZRYWKI

Proszę przygotować – 1 duży arkusz papieru na grupę (np. brystol), pisaki, zdjęcia/ilustracje wydrukowane z Internetu, informacje, które będziecie zapisywali. Po zakończonej pracy nastąpi prezentacja, omówienie pracy, ocena.

______________________________________________

Na zakończenie przeczytaj fragment wiersza Tadeusza Różewicza i zastanów się (nie musisz zapisywać), do jakich wydarzeń odwołuje się poeta? Czy potrafisz uzasadnić tytuł?

Tadeusza Różewicza

„Termopile polskie”

Te głowy ciosane łopatą
jak meduzy z purpurowym rdzeniem
pomykają
w płytkiej nocy w pamięci.

Płaskie mury obrastały
mózgami
kipiały prute salwami arterie
Przebite na ciemność oczy
usta na ukos. […]

partyzant dźwiga
flaki niebieskie
rozwalony na polu chwały
poległ

miedzianowłosy Żyd
z sześcioramienną gwiazdą w oczach
zwisł

kurierka z zielonym okiem
w brzuchu
wyskoczyła z pociągu

zbierajcie każdą kroplę krwi
która nie będzie policzona.

www.poezja.org

Dziś dowiesz się jak kształtowała się struktura etniczna i religijna RON (Rzeczpospolitej Obojga Narodów) w XVI w.

Zapisz temat: Rzeczpospolita Obojga Narodów – narody i religie.

I. Lekcję rozpocznij od przeczytania materiału z podręcznika (s. 80 – 84).

II. Następnie obejrzyj poniższy film:

III. Stwórz notatkę lekcyjną według następujących wskazówek:

1. Wyznania najchętniej przyjmowane przez dane grupy społeczeństwa polskiego:

Stan społeczny	Wyznanie
szlachta
mieszczanie
chłopi	katolicyzm

2. Rzeczpospolita Obojga Narodów była państwem wielu kultur i narodów. Określana była jako„państwo bez stosów”, ponieważ… (co to znaczyło i dlaczego sformułowano takie stwierdzenie).

IV. Przeczytaj tekst źródłowy (s. 85) i zapisz kolejny punkt notatki, formułując wnioski:

3. W roku 1573 ogłoszono akt konfederacji warszawskiej, który… (uwzględnij, co wprowadziła konfederacja, jakie prawa gwarantowała, przed czym chroniła, użyj przy tym słowa „dysydenci” – musisz sprawdzić, kim oni byli).

V. Ciekawostka: Rzeczpospolita – państwo bez stosów? Czy w Polsce polowano na czarownice? Jeżeli masz chęć zapoznaj się z artykułem popularnonaukowym:
https://ciekawostkihistoryczne.pl/2019/06/20/czy-polska-naprawde-byla-krajem-bez-stosow/

VI. Po wykonaniu wszystkich poleceń proszę o odesłanie przez Classrooma zdjęcia notatki potwierdzającej realizację materiału.

VII. Na następnej lekcji zrobimy KARTKÓWKĘ, obejmującą materiał z trzech ostatnich lekcji.

NOTATKA

1. Demokracja szlachecka to ustrój polityczny Królestwa Polskiego, który wykształcił się w XIV i XV w. Charakteryzował się ograniczeniem władzy króla na rzecz stanu szlacheckiego. To forma monarchii stanowej, ustroju popularnego w Europie od późnego średniowiecza ( XIV w.- XV w.).

2. Sejmiki ziemskie to zjazdy szlachty z danej ziemi (np. z ziemi krakowskiej) lub województwa. 

3. Sejm walny jako decydujący organ władzy w Rzeczpospolitej.

-pierwszy dwuizbowy sejm walny został zwołany przez Jana Olbrachta w 1493 r.
-1505 – konstytucja nihil novi – nowe decyzje o sprawach państwowych muszą być podejmowane przez senat i izbę poselską za zgodą króla

4. 1569 na sejmie w Lublinie postanowiono:
-zawarcie unii realnej (rzeczywiste połączenie dwóch państw)

5. W 1572 r. bezpotomnie umiera Zygmunt II August. W związku z tym dochodzi do pierwszej wolnej elekcji, w wyniku której zostaje wybrany na króla Henryk Walezy.

NOTATKA – UZUPEŁNIENIE DO SPOTKANIA MEET

Temat: Tolerancja i rozwiązywanie konfliktów.

I.Postawy względem poglądów i zachowań drugiego człowieka:
AFIRMACJA – pełna zgoda na coś, realizacja poglądów z którymi się zgadzamy (przekłada się na działanie)
2.AKCEPTACJA – uznanie określonych reguł, wartości stylów życia za właściwe i warte szacunku.
3.TOLERANCJA – świadoma zgoda na wyznawanie, głoszenie przez innych ludzi poglądów z któymi się nie zgadzamy. Umożliwia dopuszczenie wyboru sposobu życia, którego nie aprobujemy.

Tolerancja oznacza rezygnację z przymusu jako środka wpływania na postawy innych ludzi.

4.Nietolerancja – brak zgody na wyznawanie i głoszenie odmiennych poglądów od naszych.

II. Konflikt – to stan napięcia pomiędzy jednostkami lub zbiorowościami wynikający z dążenia do wzajemnie wykluczających się celów.

Źródła konfliktów społecznych
– polityczne
– gospodarczo-ekonomiczne
– światopoglądowe
– społeczne

III. Metody rozwiązywania konfliktów:
– negocjacje – rozmowy uczestników konfliktu, dążące do wypracowania wspólnego porozumienia
– mediacje – udział bezstronnego pośrednika, który jest bezstronny i nie zmusza do przyjęcia określonych postaw
– arbitraż – poddanie się rozstrzygnięciu dokonanego przez upoważnione osoby – arbitrów

Na dzisiejszej lekcji dowiesz się:
-jak narodziła się starożytna demokracja ateńska
-jak funkcjonowało społeczeństwo starożytnych Aten

I. Zapisz:
1. Ateny znajdują się w krainie zwanej Attyką (wschodnia część Grecji) i były największym starożytnym polis greckim. Miasto otaczały liczne pola uprawne. Złoża naturalne w okolicy to marmur oraz złoża srebra (Laurion). Ateny połączone były tzw. Długimi Murami z portem w Pireusie.

Długie Mury zaznaczone zostały kolorem czerwonym. Pomiędzy nimi ciągnęła się droga łącząca port Pireus z Atenami.

Ewolucja ustroju Aten

1.Najpierw ustrój monarchiczny, potem oligarchia (eupatrydzi – posiadali ziemię).

2. Reforma Drakona 621 r. p.n.e – spisanie prawa zwyczajowego (uwzględnij czym obecnie jest „drakońskie prawo”)

3. Reformy Solona 594/593 r.p.n.e umocniły ustrój oligarchiczny i polegały na:
–
–
–

4. Reformy Klejstenesa 508/507 r.p.n.e. dały podstawy dla stworzenia demokracji ateńskiej: (wypisz jakie zmiany wprowadziły, co nowego)
–
–
– ostracyzm –

*Tyrania Pizystrata 561 r. p.n.e. – 528/527 r. p.n.e., potem jego synowie –> władza sprawowana w polis przez uzurpatora-tyrana.

5. Reformy Peryklesa 444 – 429 r. p. n. e.: (wymień najważniejsze)

Przyjrzyj się wykresowi i wynotuj najważniejsze elementy ustroju starożytnych Aten w V w. p.n.e.:

6.Społeczeństwo demokratycznych Aten:
a. obywatele (pełnoprawni – mężczyźni zrodzeni z dwojga Ateńczyków, kobiety były pozbawione praw politycznych i udziału we władzy, pozycja kobiet w Atenach była bardzo niska – ich rola była ograniczona do rodzenia i wychowywania dzieci oraz zarządzania domem)
b. metojkowie – cudzoziemcy
c. niewolnicy

7. Kultura Aten

I. W jaki sposób został rozwiązany problem następstwa tronu po śmierci Kazimierza Wielkiego – ostatniego Piasta na tronie Polski?

II. 7 lipca 1572 roku umiera Zygmunt II August – nastaje bezkrólewie. Będzie to olbrzymi sprawdzian dla trwałości państwa szlacheckiego. W tej sytuacji szlachta sama będzie musiała rozwiązać problem, bo nie było żadnych wzorów dla rozwiązania tej sytuacji.

Co musi więc zrobić szlachta? Jakie zasadnicze problemy należy rozwiązać, aby utrzymać jedność państwa (Polska i Litwa), zachować swoje przywileje oraz powołać nowego króla na tron?

II. Na podstawie podrozdziału „Bezkrólewie i wolna elekcja”( s. 75 – 76) sformułuj notatkę dotyczącą organizacji państwa w okresie bezkrólewia używając następujących pojęć: bezkrólewie, wolna elekcja (elekcja viritim), interrex, konfederacja generalna.

III. Konfederacja warszawska –

IV. 11 maja 1573 roku wybrano nowego króla. Elekcję przeprowadzono we wsi Kamień pod Warszawą. Kto ubiegał się o tytuł króla Rzeczpospolitej w pierwszej elekcji?

1. arcyksiążę Ernest Habsburg – syn cesarza Maksymiliana II; miał poparcie części magnaterii,
2. Henryk Walezy – brat króla Francji Karola IX Walezjusza, brał udział w rzezi hugenotów podczas Nocy św. Bartłomieja (co budziło poważne obawy względem zachowania tolerancji religijnej, ale jako obrońcę katolicyzmu popierała go część duchowieństwa)
3. car Iwan IV Groźny – popierała go szlachta litewska i ruska,
4. Jan III Waza – król Szwecji, mąż Katarzyny Jagiellonki –> „prawie” wszystko zostaje w rodzinie 🙂
5. Stefan Batory, hospodar Siedmiogrodu – teraz mu się nie uda, musi poczekać do 1576 r.

V. Pacta conventa
VI. Artykuły henrykowskie

VI. Zapisz kto i w którym roku został wybrany na pierwszego króla elekcyjnego Polski. Dlaczego zdecydowano się go wybrać, mimo że zgłosili się znacznie lepsi od niego kandydaci? Dlaczego w roku 1575 ogłoszono drugie bezkrólewie?

VII. Zapisz na podstawie podręcznika, kto został drugim władcą elekcyjnym i jaką prowadził politykę w naszym kraju, czym się zasłużył.

Zagadnienia do tematu:

1. Komunikacja
2. Rodzaje komunikacji
3. Źródła trudności w porozumiewaniu się
4. Autoprezentacja
5. Asertywność
6. Konflikty
7. Źródła i sposoby rozwiązywania konfliktów

NOTATKA

1. Komunikacja to proces przekazywania informacji. Communication is process of using words, sounds, signs, or behaviors to express or exchange information.

2. Komunikat to wiadomość przechodząca drogą pomiędzy nadawcami  odbiorcami . (Message is is a communication or statement conveyed from sender to the receiver).

3. Rodzaje komunikacji

– werbalna – słowna (non-verbal communication)

– niewerbalna – tzw. mowa ciała (verbal communication)

POLECENIE: Zapoznaj się z poniższym którkim nagraniem i odpowiedz na pytanie: Czym jest autoprezentacja? Autoprezentacja polega na tworzeniu własnego wizerunku – tworzeniu tego w jaki sposób chcemy być postrzegani. W jakich sytuacjach autoprezentacja będzie miała olbrzymie znaczenie?

Czym jest autoprezentacja?

3. Autoprezentacja – świadome kreowanie przez daną osobę własnego wizerunku. (Impression management )

4. Źródła trudności w komunikowaniu się

a. przeszkody zewnętrzne

b. stan fizyczny uczestników procesu komunikacji

c. stan psychiczny uczestników procesu komunikacji

d. różnice językowe

e. brak zgodności między komunikatem werbalnym, a mową ciała

5. Asertywność (Assertiveness )– umiejętność wyrażania własnych uczuć, opinii, pragnień w sposób adekwatny, otwarty i pozbawiony lęku, a zarazem respektujący uczucia i postawy innych osób.

KONFLIKTY SPOŁECZNE (Social conflicts)

Dla zaintersowanych literatura dodatkowa: Mucha J., Konflikt i społeczeństwo. Z problematyki konfliktu społecznego we współczesnych teoriach zachodnich, Warszawa 1978.

I. Przeczytaj materiał zawarty w podręczniku s. 50 – 51. Następnie zapisz definicję:

1.Konflikt – to stan napięcia pomiędzy jednostkami lub zbiorowościami wynikający z dążenia do wzajemnie wykluczających się celów. A conflict is a clash of interest. 

Konflikty są zjawiskami nieuniknionymi w społeczeństwie, ponieważ bardzo często interesy różnych osób lub grup są ze sobą sprzeczne. Konflikty postrzegamy negatywnie, ale czasami są potrzebne – pozwalają zauważyć tłumione problemy. Konflikty działają konstruktywnie – bo zmuszają do poprawy niektórych obszarów życia a także wskazują potrzeby jednostek lub całych grup czy zbiorowości. Jakie możemy wyróżnić źródła konfliktów? Zapisz:

2. źródła konfliktów społecznych
– polityczne
– gospodarczo-ekonomiczne
– światopoglądowe
– społeczne

Czy potrafisz podać przykłady do powyższych przyczyn konfliktów? Pomyśl.

Causes of Social Conflict
-Competing for power, status, resources
-Differences in behavior, religion, race, culture, knowledge, ability, interests, needs
-Emotions: fear, hate, anger
-Ethical problems

Ludzie mogą przyjmować różne strategie działania / postawy wobec konfliktu. Przyjrzyj się tabeli zamieszczonej na s. 50 w podręczniku. Zapisz:

3. Postawy wobec konfliktu (zapamiętaj czym one się charakteryzują):
-unikanie
-dostosowywanie (uleganie)
-rywalizacja (walka)
-kompromis
-współpraca – jedyna skuteczna metoda rozwiązywania konfliktów, ponieważ może zapewnić zadowolenie każdej ze stron.

Konflikty na ogół nie rozwiązują się same, narastają wraz z upływem czasu – mówimy wtedy o eskalacji konfliktu. Aby rozwiązać konflikt można podjąć pewne kroki. Zapisz:

4. Metody rozwiązywania konfliktów:
– negocjacje – rozmowy uczestników konfliktu, dążące do wypracowania wspólnego porozumienia
– mediacje – udział bezstronnego pośrednika, który jest bezstronny i nie zmusza do przyjęcia określonych postaw
– arbitraż – poddanie się rozstrzygnięciu dokonanego przez upoważnione osoby – arbitrów

Na zakończenie wykonaj ćwiczenie:

Na początek musisz zrozumieć, czym są i jak funkcjonują postawy w społeczeństwie.

Postawa to sposób reagowania w społecznie określony sposób na oczekiwania społeczne. Człowiek przyjmuje różne postawy względem osób, przedmiotów, grup ludzi, zdarzeń, ideologii itd. Przyjmując określoną postawę człowiek wyrabia sobie jakieś zdanie na określony przedmiot postawy i przyjmuje określone zachowanie względem niego.

Przykłady postaw: uprzedzenie, ambiwalencja, altruizm, egoizm, konformizm.

Postawy człowieka są kształtowane w procesie jego wychowania, dzięki doświadczeniom, wartościom przekazywanym przez otoczenie. Na postawy wpływa wiele różnych czynników – od samej wiedzy o określonym przedmiocie poznania, poprzez stosunek emocjonalny, system wartości aż po środowisko od którego człowiek uczy się zachowania. Postawy człowieka zmieniają się wraz ze zmianą przekonań.Zapoznaj się z treścią podręcznika (s. 38 – 39).

I. Zastanów się, czym jest i dlaczego powstaje stygmatyzacja.

Stygmatyzacja jest rozumiana jako „naznaczenie” , inaczej to przypisanie „łatki” – gdy jakaś cecha zostanie przypisana jednostce, trudno jest się jej pozbyć. Co ciekawe, stygmatyzacja bardzo często zmusza nas do postępowania zgodnie z przypisanymi etykietami à w psychologii zjawisko to określane jest mianem samospełniającego się proroctwa. Ludzie napiętnowani często są odrzucani przez społeczeństwo. To powoduje utratę pewności siebie, w skrajnych przypadkach może dojść nawet do samobójstw.Na podstawie podręcznika i/lub powyższego opisu stwórz definicję „stygmatyzacji”.

II. Stygmatyzacja często jest uwarunkowana myśleniem stereotypowym.

III. Dopisz do notatki definicję stereotypu:

Stereotyp – uogólniony pogląd na temat jednostek, grup społecznych lub zbiorowości. Nie ma on poparcia dowodami, faktami, bardzo często jest błędny.

IV. Negatywne stereotypy często powodują uprzedzenia, czyli odnoszą się do ostaw społecznych i emocji. Uprzedzenia przeradzają się w wykluczenie społeczne i dyskryminację, czyli gorsze, krzywdzące postępowanie w stosunku do osób, których dotyczy stereotyp. Stereotypy czasami doprowadzają do podziałów społecznych.

V. Napisz w 3 – 4 zdaniach, jakie postawy możemy przyjmować w stosunku do „swoich” a jakie w stosunku do „obcych”.

Na początek sprawdź pracę domową. Prawidłowe odpowiedzi do zadania znajdziesz <<TUTAJ>>

Jeżeli masz chęć, możesz obejrzeć poniższy film:

I. Przeczytaj lekcję z podręcznika (s. 62 – 64). Następnie przyjrzyj się mapie i określ położenie Sparty (s. 62).

Prawidłowa odpowiedź: Sparta położona była w południowej części Płw. Bałkańskiego – na Płw. Peloponez w Lakonii nad rz. Euratos. Dorowie, którzy się tam osiedlili podbili tubylczą ludność i ją zniewolili. Mieszkańcy wsi założyli polis Spartę (zostali spartiatami). Pozostali Dorowie stali się perjojkami, a zniewolona ludnośćd np. Mesenii stała się helotami.

II. Zapisz notatkę:

1.Największymi polis greckimi były Ateny i Sparta. Sparta położona była w Lakonii na płw. Peloponez. Jej mieszkańców nazywano Spartanami.

Następnym elementem notatki będzie opisanie ustroju Sparty. Proszę o zrobienie tego samodzielnie na podstawie podręcznika. W tym celu możesz posłużyć się pytaniami pomocniczymi:

› Jaki ustrój panował w Sparcie? (s. 62) Dla jasności napiszę: Jest to oligarchia (nie monarchia), gdyż tylko spartiaci mieli prawa polityczne i brali udział w obradach Zgromadzenia, a faktyczną władzę sprawowała geruzja = rada starców.

› Kogo uznaje się za twórcę ustroju Sparty? (s. 64 oraz tekst źródłowy s.65)
› Jak nazywa się opracowany przez niego zbiór praw? (s. 64)
› Jakie organy sprawowały w Sparcie władzę ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą? (s.63)
› Jakie były zadania najważniejszych organów władzy w Sparcie? (s. 63)
› Jaka grupa społeczna zasiadała w danych organach władzy? (s. 63)

III. Społeczeństwo Sparty

4. Wychowanie spartiańskie – wychowanie bardzo surowe, celem wychowanie posłusznego odważnego żołnierza i przystosowanie do życia w czasie wojny.

1. Starożytna Grecja położona była na płw. Bałkańskim i na wyspach Morza Egejskiego. Półwysep pokryty jest górami (niewiele ziemi uprawnej, surowy klimat śródziemnomorski). Urozmaicona linia brzegowa sprzyjała rozwojowi żeglugi. Grecy przybyli tam ok. II tys. lat p.n.e. i składali się z różnych plemion (Dorowie, Eolowie, Jonowie). Grecy nazywali siebie Hellenami, a swój kraj – Helladą.
2. Brak wystarczającej ilości żywności spowodował rozwój kolonizacji na wybrzeżach Morza Egejskiego, Czarnego oraz Śródziemnomorskiego. Metropolie (polis załozycielskie) dbały o rozwój kolonii (nowo powstałe miasto).
3. Grecy nie założyli jednego państwa. Zamieszkiwali różne poleis. Polis to miasto + ziemie otaczające go (pod uprawę). Najbardziej znaczące poleis greckie: Ateny i Sparta
4. Akropol to położony na wzgórzu ośrodek życia politycznego/ publicznego oraz religijnego. Agora to plac, rynek w polis – centrum gdzie spotykali się mieszkańcy.

KARTA PRACY (USTRÓJ)