Temat: Pokojowa rewolucja „Solidarności”
Dzisiaj dowiecie się czym była „Solidarność” i kto zasłużył się w jej działaniu. Następna lekcja dotyczyła będzie życia codziennego w PRL’u oraz stanu wojennego.
Pytanie wstępne: Czy okupacja ziem polskich po zakończeniu wojny w 1945 r. faktycznie się zakończyła? Sowieci nas wyzwolili, czy ponownie zniewolili?
I.Przypomnij sobie najważniejsze cechy ustroju, który zapanował w Polsce po zakończeniu II wojny światowej. Spróbuj samodzielnie, potem spójrz na mapę mentalną <klik> i sprawdź jakie były cechy komunizmu, również w naszym państwie.
Jak czulibyście się jako obywatele takiego państwa? Co chcielibyście zrobić, aby to samopoczucie zmienić?
II.Przeczytaj z podręcznika podrozdziały „Podwyżki cen”, „Sierpień 1980” oraz „Solidarność” (s. 155 – 157).
III.Czy wiesz jak próbowano walczyć z władzą komunistyczną do 1980 r.?
Obejrzyj poniższy film, który jest kompilacją kilku polskich filmów opowiadających o czasach komunistycznych
a następnie film Polskiej Kroniki Filmowej o wydarzeniach grudnia ’70.
IV. Przed rokiem 1980 w Polsce działali żołnierze podziemia niepodległościowego, również robotnicy i inteligencja próbowali występować przeciw władzy. Zwróć uwagę, że choć komuniści uważali, iż w ich państwie najważniejsi są ludzie pracujący, to właśnie oni stanowili jedną z grup społeczeństwa, która sprzeciwiała się komunizmowi.
Dlaczego dochodziło do protestów robotniczych? Np. z powodu trudnych warunków materialnych czy łamania praw politycznych i obywatelskich. Każde takie wystąpienie było tłumione przez władzę z użyciem siły i, nierzadko, kończyło się śmiercią wielu protestujących. Dlatego gdy w sierpniu 1980 roku po raz kolejny doszło do wystąpień, organizujący je robotnicy postanowili zadziałać inaczej. Zamknęli się w zakładach pracy i ogłosili strajk okupacyjny. Wśród robotników, którzy odegrali w tych wydarzeniach znaczącą rolę, znajdowali się Lech Wałęsa i Anna Walentynowicz.
IV. Zapoznaj się z biogramami tych postaci (podręcznik, s. 156–157). Na podstawie tych informacji odpowiedz sobie na pytania:
Jaką rolę w wydarzeniach sierpnia 1980 roku odegrała każda z tych postaci?
Czego dowiadujemy się z biogramów o tym, co wydarzyło się po strajku w sierpniu 1980 roku?
V.Zapisz notatkę:
1. W latach 70. i 80. komunistyczna Polska była w złej sytuacji gospodarczej – rosła inflacja, a żywność drożała.
2. „Sierpień 1980” to ciąg wydarzeń związanych ze strajkiem w stoczni Gdańskiej na czele którego stanął Lech Wałęsa.
VI.Jednym z żądań, które wysunęli strajkujący robotnicy było powstanie niezależnego od władzy związku zawodowego. Dlaczego władza komunistyczna zgodziła się na jego realizację? Co zamierzała zrobić później?
VII. Zapisz notatkę:
3. „Solidarność” to „Niezależny Samorządowy Związek Zawodowy”- na czele Lech Wałęsa – ludzie przystępowali masowo, dlatego komuniści postanowili go zniszczyć.
VIII. Wykonaj zadania w grze Postaci i wydarzenia.
Anna Walentynowicz
Lech Wałęsa
Zadanie dodatkowe. Wsłuchaj się w tekst.
Czy wiesz, że w Polsce powstawały w tym czasie piosenki „antysystemowe”, które krytykowały i obalały komunizm? Jestem pewna, że część z nich znasz!
ZOMO było znienawidzonymi przez wszystkich oddziałami milicji, wykorzystanymi między innymi do pacyfikacji strajków po wprowadzeniu stanu wojennego w 1981 roku.
Ludzie „podchwycili” fragment o maturze i „Mniej niż zero” zaczęło żyć własnym życiem – do tego stopnia, że władza kazała usunąć piosenkę z listy przebojów Trójki.
A to tylko niektóre z nich…