Propaganda w czasie II wojny światowej

CEL: Dowiem się, jaką rolę pełniła propaganda w czasie II wojny światowej).


Jaki był przebieg działań zbrojnych na frontach II wojny światowej w latach 1942–1945? Odnieś się do osi czasu stworzonej na poprzedniej lekcji.

PROPAGANDA

Przemówienie Adolfa Hitlera z 1935 roku


› Czym jest propaganda?
› W jakim celu władze wykorzystują propagandę?

Propaganda nazistowska (goebbelsowska) 
– stosowana przez Narodowosocjalistyczną Niemiecką Partię Robotników (NSDAP) w latach poprzedzających dyktaturę Adolfa Hitlera w Niemczech i w jej trakcie w latach 1933–1945
– była kluczowym instrumentem zdobycia i utrzymywania władzy oraz realizacji polityki nazistowskiej

Joseph Goebbels

Plakaty propagandowe do obejrzenia – https://plakaty.poszukiwania.pl/displayimage.php?album=6&pid=151#top_display_media

Plik:Plakat der ewige Jude, 1937.jpg
W nazistowskiej propagandzie podsycano stereotypowy wizerunek Żydów jako osób o charakterystycznych cechach wyglądu. Plakat reklamujący antysemicką wystawę „Wieczny Żyd
Źródło: http://sammlungen-archive.zhdk.ch/view/objects/asitem/People$004073356/0
„Wojna to jego wina”
Źródło: http://hdl.loc.gov/loc.pnp/ppmsca.18612

Propaganda III Rzeszy – cechy:
– kilka, stale powtarzanych i zwięzłych hasłach kierowanych do ogółu społeczeństwa
– celem propagandy było zawsze dotarcie do szerokich mas społeczeństwa
– skupiać się na odwoływaniu się do emocji – potępiała „hańbę narodową” traktatu wersalskiego, nieumiejętność poradzenia sobie z hiperinflacją przez partie demokratyczne, podsycała strach Niemców i ich nienawiść do starego systemu powersalskiego
– narodowy wybawiciel – Hitler- uwielbienie przerodziło się w kult jednostki – przedstawiano go jako człowieka z ludu, który „lubi psy i dzieci”
– NSDAP stała się ruchem masowym, między innymi dzięki swojej pomysłowej propagandzie kierowanej przez Josepha Goebbelsa: marsze propagandowe, choreografia na imprezach masowych z mundurami, flagami i symbolami fascynowała oglądających
– Żydów, socjaldemokratów i komunistów, obwiniano za kryzys polityczno-gospodarczy

Propaganda zachodnia i sowiecka przeciw III Rzeszy

Kino-cyrk

ANALIZA – zabiegi propagandowe zastosowane w kreskówce.

  • satyryczny charakter wyśmiewający Hitlera i jego sojuszników
  •  Hitler rzuca kość swoim trzem pieskom: Benito Mussoliniemu, Miklósowi Horthyemu i Ionowi Antonescu (sojusznicy z Włoch, Węgier i Rumunii)
  • ma pokazać odbiorcom, iż sojusznicy Hitlera nie mają wolnej woli – los Hitlera jest przesądzony tak jak każdego, kto napadł na ZSRR (grób Napoleona)
  • Hitler przedstawiony jako błazen igrający z losem, za co zostanie solidnie ukarany (beczki z prochem wybuchają)

Twarz Furhera (Der Furher’s Face), 1943, od minuty 1:22.
  1. Wypisz elementy propagandowe i karykaturalne zawarte w filmie.
  2. Określ, kto był odbiorcą i jaki był cel stworzenia tej kreskówki.

Kiedy Fuhrer mówi że każdy z nas jest z panów rasy
Wołamy Heil! Heil! w jego fizys
Nie kochać go, to jest wielkie zło
A więc wołaj Heil! Heil przed obliczem jego!

Kiedy Herr Goebbels, mówi że władamy światem i kosmosem
Wołamy Heil! Heil! przed Goebellsa nosem
A gdy Herr Goring mówi że to miejsce nie zostanie nigdy zbombardowane
Wołamy Heil! Heil! przed Goringiem panem
Czy my jesteśmy supermenami super czystymi Arianami?
Ja*, tak jesteśmy supermenami (super duper supermenami)
Czy kraina nazistów dobrą jest?
Odszedłbyś czy został tu?
Ja*, ta kraina nazistów dobrą jest
Ja bym został gdybym mógł
Przyniesiemy pokój wam*
Heil Hitlera wielki plan!
Każdy obcej rasy człek
Kochać będzie Fuhrera twarz,
Gdy przyniesie porządek na świat nasz!

Kiedy Fuhrer mówi że każdy z nas to pan
My wołamy Heil! Heil! przed jego obliczem
Nie kochać go to jest wielkie zło
A więc wołaj Heil! Heil przed obliczem jego!

Tekst pochodzi z https://www.tekstowo.pl/piosenka,spike_jones,der_furher_s_face.html


Oscar za najlepszy krótkometrażowy film animowany w 1943.


Film ukazuje w krzywym zwierciadle totalitarny kraj nazistowski, gdzie wszystko (łącznie z drzewami i chmurami) ma kształt swastyki i wszyscy wykonują hitlerowskie pozdrowienia (nawet koguty i kukułki z zegara).

Jako członkowie występującej w filmie kapeli muzycznej zostali sparodiowani kolejno: puzon: Joseph Goebbels, werbel: Heinrich Himmler, suzafon: Hideki Tōjō, Flet piccolo: Hermann Göring i bęben: Benito Mussolini.

ULOTKA PROPAGANDOWA



› Jaką rolę odgrywała propaganda w czasie II wojny światowe

Ziemie polskie po Kongresie wiedeńskim – Kongresówka

CEL: Poznam sytuację ziem polskich i ich mieszkańców w latach 1815–1848.

Dlaczego zostały zwołane obrady kongresu wiedeńskiego oraz jakie najważniejsze decyzje na nim zapadły?

Postanowienia dotyczące podziału ponapoleońskiej Europy.
Tytuł: Równowaga polityczna (1815). Na karykaturze przedstawiono cara Aleksandra (siedzi na beczce z napisem Polska – cyfra 1), który zrwaca się do Charles’a de Talleyranda (cyfra 2) słowami „Mam swoją Polskę w kawałkach!”

› Jakie decyzje podjęte na kongresie ilustruje karykatura?

› W jaki sposób i dlaczego właśnie tak podzielono ziemie Księstwa Warszawskiego?

MAPA s. 115

› Które wschodnie tereny dawnej Rzeczpospolitej nie znalazły się w granicach Królestwa Polskiego? Wskażcie je na mapie.

› Jak sądzicie, co to mogło oznaczać dla mieszkańców tych ziem? Jakie konsekwencje społeczne i polityczne spowodowało?

Jak rozwijały się ziemie polskie względem gospodarczym?
-uwłaszczenie
-rozwój kolei
-działalność księcia Franciszka Ksawerego Druckiego-Lubeckiego,
-powstanie Banku Polskiego,
-okręgi przemysłowe (jakie, gdzie i co?)

Z jakimi problemami borykała się Galicja?

„Boże! Coś Polskę…”-tekst w 1816 r. napisał Alojzy Feliński, dawny
adiutant Tadeusza Kościuszki.

Refren pieśni w pierwotnej wersji odnosił się właśnie do Aleksandra I – twórcy i konstytucyjnego władcy nowego państwa.


Boże! Coś Polskę przez tak liczne wieki
Otaczał blaskiem potęgi i chwały
I tarczą swojej zasłaniał opieki
Od nieszczęść, które przywalić ją miały.
Przed twe ołtarze zanosim błaganie,
Naszego Króla zachowaj nam Panie!

Dlaczego Polacy z Królestwa Polskiego po 15 latach życia pod berłem Romanowów chwycili za broń i w przegranym powstaniu listopadowym zaprzepaścili w dużym stopniu wcześniejsze osiągnięcia?

Sytuacja polityczna w Królestwie niezgodna z oczekiwaniami Polaków: pozycja cara w państwie, rola sejmu, rola rządu, rola armii.

Zagadnienie 1. Ustrój Królestwa Polskiego – konstytucja
-określ rolę króla (cara), namiestnika, Rady Stanu i sejmu przewidywała konstytucja.

Zagadnienie 2. Praktyka polityczna w Królestwie Polskim i postawy Polaków wobec zaborcy:
określ, jak w praktyce wyglądało funkcjonowanie poszczególnych instytucji Królestwa (grupa I – król (car), grupa II – namiestnik i rząd, grupa III – sejm, grupa IV – armia).


Przełom na frontach i koniec II wojny światowej

CEL: Dowiem się, jak doszło do pokonania bloku państw osi.

Jaki był przebieg działań zbrojnych na frontach II wojny światowej do końca 1941 r.?

PRACA W GRUPACH

Grupa I
Na podstawie podrozdziału Przełom na froncie wschodnim, przygotujcie krótką dziennikarską relację (np. do wiadomości radiowych) z przebiegu tej ofensywy. Następnie wybierzcie najważniejsze wydarzenia, które później zaznaczycie na osi.


Grupa II
Na podstawie podrozdziału Koniec działań wojennych w Afryce i walki na Półwyspie Apenińskim, przygotujcie krótką dziennikarską relację (np. do wiadomości radiowych) z przebiegu tych walk. Następnie wybierzcie najważniejsze wydarzenia, które później zaznaczycie na osi.


Grupa III
Na podstawie podrozdziału Powstanie drugiego frontu w Europie, przygotujcie krótką dziennikarską relację (np. do wiadomości radiowych) z przebiegu tych walk. Następnie wybierzcie najważniejsze wydarzenia, które później zaznaczycie na osi.


Grupa IV
Na podstawie podrozdziału Dziania na froncie wschodnim po 1943 r.,
przygotujcie krótką dziennikarską relację (np. do wiadomości radiowych) z przebiegu tych walk. Następnie wybierzcie najważniejsze wydarzenia, które później zaznaczycie na osi.


Grupa V
Na podstawie podrozdziału Zakończenie wojny na Dalekim Wschodzie,
przygotujcie krótką dziennikarską relację (np. do wiadomości radiowych) z przebiegu tych
walk. Następnie wybierzcie najważniejsze wydarzenia, które później zaznaczycie na osi.

Które momenty działań zbrojnych z lat 1942–1945 były przełomowe?

Przyczyny klęski państw osi:



WIELKA KOALICJA ANTYHITLEROWSKA

Cel: Zrozumienie znaczenia politycznego oraz militarnego współdziałania państw wielkiej koalicji w czasie II wojny światowej.

POLECENIE:
Na podstawie podręcznika przygotuj prezentację pracy w grupach.

Zagadnienie 1: Okoliczności przystąpienia Stanów Zjednoczonych do wojny.
Grupa 1. uwzględnia w swej prezentacji odpowiedź na pytanie: Jaką rolę w historii II wojny światowej odegrało włączenie się
Stanów Zjednoczonych do tego konfliktu?
Wykorzystajcie w swej pracy źródło statystyczne z podręcznika (zadanie 2, s. 65).

Zagadnienie 2: Kształtowanie się i polityka Wielkiej Koalicji.
Grupa 2. uwzględnia w swej prezentacji odpowiedź na pytanie: Co łączyło, a co dzieliło członków wielkiej koalicji?

Zagadnienie 3: Konferencje wielkiej trójki.
Grupa 3.uwzględnia w swej prezentacji odpowiedź na pytanie: Jakie tematy były poruszane w trakcie konferencji Wielkiej
Trójki i jakie zapadły na nich decyzje?

Praca domowa:
Wykonaj z podręcznika: zad. 1, s. 84.