I. Na początek przypomnij sobie następujące pojęcia:
STRATYFIKACJA SPOŁECZNA
WARSTWY SPOŁECZNE
RUCHLIWOŚC SPOŁECZNA
SPOŁECZEŃSTWO OTWARTE
SPOŁECZEŃSTWO ZAMKNIĘTE
CEL: Dowiesz się jakie nierówności występują w społeczeństwie i do czego mogą prowadzić.
Idea równości powinna być fundamentem ustroju demokratycznego. Konstytucja przecież gwarantuje wszystkim obywatelom prawo do równego traktowania przez władze publiczne oraz zakazuje dyskryminacji z jakichkolwiek przyczyn. A jednak, wielu z nas uważa, że nierówności społeczne w Polsce występują. Zarówno na płaszczyźnie prawa jak i ekonomii.
II. Zapoznaj się z filmem (przede wszystkim 10 ostatnich minut – część „EGALITARYZM”):
III. Zapoznaj się z podrozdziałami „Jakie są źródła nierówności społecznych” oraz „Poziom nierówności dochodowej” (Podręcznik, s. 124 – 125).
IV. Przyjrzyj się wykresowi (s. 125). Jak ci się wydaje – Czy poziom nierówności dochodowych w poszczególnych krajach i pomiędzy zarobkami kobiet i mężczyzn jest duży? Jak na tle innych państw wypada Polska?
V. Zapisz notatkę lekcyjną.
1.Nierówność społeczna – zjawisko nierównego podziału dóbr cenionych w społeczeństwo.
2. Źródła nierówności społecznych:
a. władza
b. dochody i majątek
c. prestiż
d. wykształcenie
e. nierówne traktowanie – dyskryminacja lub faworyzowanie grup lub jednostek
f. uwarunkowania osobiste (talent, nabyte umiejętności i wiedza, poziom motywacji, pracowitość)
2. Poziom nierówności w społeczeństwie może być mierzony np. wskaźnikiem Giniego, który mierzy stopień koncentracji dochodu w społeczeństwie
–> im wyższa jest wartość wskaźnika, tym większe są dysproporcje w dochodach.
3. Kontrowersje
a. Komunizm dążył do likwidacji nierówności społecznych
b. zwolennicy występowania nierówności uważają, że są one czynnikiem motywującym (mobilizacja społeczeństwa)
c. zbyt duże dysproporcje powodują hamowanie rozwoju
d. negatywnym aspektem jest nierówność szans życiowych – prawdopodobieństwo, że dany człowiek uzyska różne dobra cenione w społeczeństwie
4. Państwo przeciwdziała nierównościom społecznym:
a. progresywny podatek dochodowy
b. powszechny dostęp do edukacji
c. bezpłatny dostęp do służby zdrowia
d. system świadczeń społecznych
5. Konflikty i napięcia spowodowane nierównościami.
a. konflikt między pracodawcami a pracownikami
b. konflikt o władzę
c. pogłębianie się różnic religijnych narodowościowych i rasowych, które prowadzą do kolejnych konfliktów.
Materiał dodatkowy – dostępne są napisy polskie.