Miesiąc: maj 2020

CEL:

Umiejętność wyjaśnienia różnicy pomiędzy faktem a opiniami; posługiwanie się pojęciami: opinia publiczna, cenzura, mass media, „czwarta władza”, fakt, opinia, reklama, perswazja, manipulacja.

1. Przypomnij sobie na czym polega trójpodział władzy.

– pierwsza ustala prawa (ustawodawcza), 
– druga wprowadza je w życie (wykonawcza),

– trzecia pilnuje, aby to prawo było przestrzegane – a jeśli tak nie jest, to karze za jego złamanie. 

To są władze oficjalne.

Ale jest jeszcze jedna, o której mówi się „czwarta władza” – to media przekazujące informacje

Dziś zaczniemy od tego, co w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat na całym świecie stało się niesamowicie ważne i cenne – INFORMACJA. Na swobodnym dostępie do niej zależy wszystkim.

2. W celu przypomnienia sobie wiadomości przeczytaj lekcję z podręcznika s. 158 – 161.

3. Spójrz na ćwiczenie 1 na końcu tego tematu i zapoznaj się z danymi z tabelki.

Media to miejsce pracy dziennikarzy, którzy dostarczają nam informacji i komentują rzeczywistość otaczającą nas. 
Posługują się faktami i opiniami.

Aby uświadomić sobie tę „subtelną” różnicę zrób ćwiczenie

4. Następnie obejrzyj reklamę:

To też informacja, ale inna. Jednostronna (czyli same plusy) – o czym wiesz z lekcji języka polskiego. Proces wytwarzania, modyfikowania i przekazywania informacji pomiędzy jednostkami nazywany jest komunikacją społeczną. Dzięki temu procesowi można kształtować, wpływać oraz zmieniać wiedzę, postawy i zachowania ludzi. Reklama jest tego bardzo dobrym przykładem. Komunikacja społeczna opiera się na przekazie medialnym, który przy pomocy różnych środków perswazyjnych jest w stanie wywołać odpowiednie zachowania odbiorcy.

5. Obejrzyj film:

6. Uzupełnij notatkę i zapisz ją w zeszycie:

Opinia ……………………. to poglądy społeczeństwa na daną sprawę. Istotną rolę w pośredniczeniu między rządzącymi a obywatelami odgrywają mass …………… – prasa, radio, telewizja i ……………….. , które ……………………………… wpływają na kształtowanie przekonań mieszkańców kraju i dlatego nazywane są „…………………. władzą”.

Dla działania mediów najważniejsza jest …………………………. słowa. Tak jest w państwach demokratycznych. Natomiast w krajach autorytarnych i totalitarnych istnieje ……………………….. Oznacza to, że wszelkie publikacje prasowe, telewizyjne i radiowe są ………………  przez rządzących.

………… to rzeczywiste wydarzenie, a …………… to czyjeś zdanie na jakiś temat. Formą przekazu informacji jest również …………………. , która ma zachęcić do ………………….. towaru lub usług.

I. Przypomnij sobie, jakie wydarzenia doprowadziły do II rozbioru RON.

Pomoże Ci w tym film Upadek Rzeczpospolitej <klik>.

II. Przeczytaj z podręcznika podrozdziały „Po II rozbiorze”, „Wybuch insurekcji kościuszkowskiej”,  „Klęska insurekcji” (s. 218 – 220).

III. Obejrzyj film  

IV. Zastanów się:

1. Co na temat dalszych losów Rzeczpospolitej mówi film?
2. Jak sądzisz, kto był uczestnikiem wydarzenia?
3. Dlaczego doszło do wydarzenia?
4. Kto był wygranym, a kto – przegranym?
5. Przeczytaj pozostałą część lekcji z podręcznika.

V. Zapisz notatkę lekcyjną:

1.Insurekcja kościuszkowska:
a. Przyczyny:
*utrata ziem w II rozbiorze, która spowodowała załamanie gospodarki
*brak pieniędzy na utrzymanie armii (bunt generała Madalińskiego)
*dążenie Polaków do odzyskania suwerenności
*dające Polakom nadzieje informacje docierające z rewolucyjnej Francji
b. Przebieg:
*ogłoszenie przez Kościuszkę Aktu powstania w Krakowie – wybuch powstania
*Tadeusz Kościuszko zostaje Naczelnikiem Powstania
*bitwa pod Racławicami z armią rosyjską zakończona zwycięstwem Polski.
*kosynierzy – chłopi uzbrojeni w kosy (zadanie dodatkowe – poszukaj kim był Władysław Bartos, dlaczego był wyjątkowym chłopem?)
*ogłoszenie Uniwersału Połanieckiego (dawał chłopom wolność osobistą, nieusuwalność chłopa z ziemi, zawieszenie pańszczyzny na czas walki w powstaniu)
*polskie klęski: pod Szczekocinami, na Litwie
*obrona Warszawy
*wybuch powstania w Wielkopolsce – Jan Henryk Dąbrowski
*klęska wojsk polskich pod Maciejowicami, Kościuszko do niewoli
*rzeź Pragi (dzielnicy Warszawy), kapitulacja stolicy
*upadek powstania,
c. skutki: III rozbiór Polski

2. III rozbiór Rzeczypospolitej – 1795

VI. Przyjrzyj się poniższej mapie, a następnie uzupełnij tabelę. Wykorzystaj informacje z podręcznika (s. 223). Przepisz tabelę do zeszytu.

Jak myślisz, jakie będą dalsze losy Rzeczpospolitej? Co zniknięcie z map Europy może oznaczać dla jej mieszkańców?

VII. Zadanie dla chętnych. Gra Postaci i wydarzenia https://postaci.gwo.pl/#/ . Po wejściu na stronę gry w kategorii „Postaci” znajdź hasła „Stanisław August Poniatowski” i „Tadeusz Kościuszko”, w kategorii „Wydarzenia” – „I rozbiór Polski”, „II rozbiór Polski”, „III rozbiór Polski”, „powstanie kościuszkowskie”, a w kategorii „Czas” – okres „II połowa XVIII wieku” i zaznacz wszystkie poprawne informacje.

Ostatnio zapoznaliście się z wydarzeniami mającymi miejsce pod koniec II wojny światowej i w pierwszych miesiącach po jej zakończeniu. Dzisiaj dowiecie się kim byli żołnierze wyklęci. Poznacie również ich najważniejsze sylwetki.

I. Wysłuchaj opowiadania „Nieszczęście.

II. Na podstawie opowiadania  odpowiedz na poniższe pytania. Pytania i odpowiedzi przepisz do zeszytu.

1.      W jaki sposób komuniści traktowali żołnierzy dawnej Armii Krajowej?

2.      Jak sądzisz, w jakim celu to robili?

3.       Co mogli czuć Basia i Janek, gdy zobaczyli ojca wychodzącego z więzienia?

III. Należy zwrócić uwagę, że bohater opowiadania miał wiele szczęścia, gdyż mnóstwo osób z dawnej Armii Krajowej polscy i rosyjscy komuniści po prostu zamordowali.

IV. Wśród postaci, które walczyły z komunizmem i za swoją postawę zostały przez komunistów ukarane utratą życia, byli Witold Pilecki i Danuta Siedzikówna „Inka”. Zapoznaj się z informacjami na ich temat (s. 147-149).

V. Następnie wykonaj ćwiczenie w grze Postaci i wydarzenia. Dopasuj właściwe informacje do postaci. Czy wiesz, że komuniści zdecydowali się zabić „Inkę”, pomimo faktu, że zgodnie z obowiązującym prawem była jeszcze dzieckiem?

Danuta Siedzikówna „Inka”

Witold Pilecki

Powyższe materiały zostały udostępnione ze strony GWO – gra Postaci historyczne.

VI. Przepisz w formie notatki właściwie uzupełnione powyższe ćwiczenie. Może być to na zasadzie „słoneczka”.

VII. Zastanów się, co twoim zdaniem oznacza słowo ”niezłomny”? Do jakiej postawy może nawiązywać to określenie? (nie musisz zapisywać)

VIII. Dziś na wiele sposobów upamiętniamy działalność żołnierzy niezłomnych, a jednym z nich są ustanowione na dzień 1 marca obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”.

Na początek oglądacie film:

Następnie wykonujecie lekcję:

https://pstelmaszczyk.pl/2020/04/28/konstytucja-3-maja/

W czasie dzisiejszej lekcji dowiesz się czym była konfederacja targowicka, jakie były jej następstwa oraz w jaki sposób przebiegał II rozbiór Polski.

I. W ramach utrwalenia wiadomości pracować będziemy na lekcji multimedialnej:

http://scholaris.pl/resources/run/id/72311 (konieczna może być aktualizacja java.script)

II. Przypomnij sobie, informacje o Sejmie Czteroletnim (strona a – prawy górny róg)– odsłuchaj w powyższej prezentacji nagranie <play>. Oprócz tego przeczytaj wszystkie zakładki na tej stronie. Jeżeli program Ci się nie uruchomił, i nie masz do niego dostępu, po prostu skorzystaj z podręcznika lub swoich notatek w zeszycie.

III. Przypomnij sobie wiadomości o Konstytucji 3 maja (strona b – prawy górny róg). Podobnie jak wcześniej wysłuchaj krótkiego omówienia oraz przeczytaj zakładki znajdujące się w tym oknie.

IV. Wykonaj ćwiczenia (strona c i d) Przyporządkuj poszczególnym obozom ich przedstawicieli i odpowiednie programy oraz uzupełnij zdania.

V. Zatrzymujemy się teraz w momencie, gdy król wykonał kawał niezłej roboty (jak na niego) i wprowadził Konstytucję. Do głosu dochodzą zwolennicy reform, ale nad Rzeczpospolitą pojawiły się już ciemne chmury. Efektom pracy Sejmu Wielkiego zagroziły dwa czynniki:

• po pierwsze wewnętrzny – Polacy, którzy chcieli zachowania dotychczasowego porządku

• oraz sąsiednie państwa, które chciały utrzymać w Rzeczpospolitej całkowity bezład.

VI. Zapoznaj się z treścią podrozdziału „Konfederacja targowicka” oraz „Wojna z Rosją” (s. 212 – 214) i zastanów się jakie działania podjęli polscy magnaci we współpracy z carycą Rosji. Czym była konfederacja targowicka? Jak przebiegała wojna w obronie Konstytucji 3 maja? Kto zasłużył się w czasie wojny z Rosją?

VII. Wykonaj ćwiczenie – przyporządkuj prawidłowe opisy Tadeusza Kościuszki: https://postaci.gwo.pl/#/gra-b7f68ef4-db01-11e9-b439-b119dfabdc8c

VIII. Zapisz notatkę lekcyjną:

1.Konfederacja targowicka 1792 uchwalona została przez przeciwników reform i Konstytucji 3 maja (obóz magnacki), dzięki pomocy Katarzyny II. Przywódcy konfederacji: Szczęsny Potocki, Franciszek Ksawery Branicki, Seweryn Rzewuski, Szymon Kossakowski w Targowicy poprosili o pomoc wojska rosyjskie.

2.Wojna polsko – rosyjska (1792) – wojna w obronie Konstytucji.
a. Katarzyna II wysłała armię rosyjską (na pomoc konfederatom),
b. przewaga liczebna Rosjan,
c. Polacy ponosili w większości klęski, ale zwyciężyli pod Zieleńcami (książę J. Poniatowski)  i Dubienką (generał T. Kościuszko),
d. Stanisław August Poniatowski nie wierzył w zwycięstwo, dlatego podjął rokowania z Rosją. Skapitulował oraz przystąpił do targowicy,
e.wojna w obronie reform Sejmu Wielkiego i Konstytucji 3 Maja zakończyła się klęską i II rozbiorem RON w 1793 r.

IX. Przyjrzyj się poniższej mapie. Które ziemie zostały zagarnięte przez Rosję i Prusy w II rozbiorze?

X. Zapisz notatkę lekcyjną:

3.III rozbiór Polski 1793 zatwierdzony został przez sejm zwołany do Grodna. Przywrócono stary ustrój: przywileje szlacheckie, elekcyjność tronu. Zlikwidowano niemal wszystkie reformy Sejmu Wielkiego. W II rozbiorze zabrano nam obszary o wielkim znaczeniu gospodarczym, utraciliśmy dostęp do morza, co spowodowało kryzys gospodarczy. Najważniejsi politycy i reformatorzy musieli udać się na emigrację.

Osoby chętne mogą wykonać zadania dodatkowe – proszę sobie wybrać 3 zadania z tej strony: http://wlaczpolske.pl/index.php?etap=10&i=1308

W ramach utrwalenia wiadomości o konstytucji oglądamy film:

Zapisz w zeszycie odpowiedzi na pytania:

1.Czym jest konstytucja? Jakie cechy różnią ją od innych aktów prawnych?

2.Na czym polega zasada konstytucjonalizmu?

Proszę uważnie zapoznać się z poniższą wiadomością.

KONSULTACJE DLA UCZNIÓW KLAS ÓSMYCH Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE odbędą się w CZWARTEK 28 MAJA 2020 R. w godz. 10.00-10.45 s. 3.

1. Konsultacje zwołane są dla uczniów w celu rozwikłania problemów, których nie możemy rozwiązać poprzez wdrożone zajęcia i konsultacje z wykorzystaniem nowych technologii.
2. Na spotkanie proszę zabrać uzupełniony zeszyt przedmiotowy, abym mogła skontrolować postępy Waszej pracy zdalnej.
3. Konsultacje stacjonarne mają charakter dobrowolny, nie będą dotyczyły omawiania nowych treści lub zadawania dodatkowych prac. Jestem dostępna dla uczniów praktycznie 24 godziny na dobę. Odpisuję na Wasze wiadomości na bieżąco. Kontaktujemy się elektronicznie poprzez Librus, pocztę e-mail (pstelmaszczyk@sp6zawiercie.pl), a także w niektórych przypadkach telefonicznie. Nowe zadania, tak jak dotychczas będą pojawiały się na mojej stronie internetowej pstelmaszczyk.pl oraz w materiałach do lekcji.

Jeżeli jednak ktoś uważa, że:

• kontakt ze mną ma uniemożliwiony poważnymi czynnikami,
• ma absolutną konieczność osobistej rozmowy,
  to oczywiście powinniśmy bezpośrednio wyjaśnić trudne kwestie i usystematyzować wiadomości.

Jednakże ze względu na dynamicznie rozwijającą się sytuację epidemiologiczną związaną z szerzeniem się koronawirusa SARS-CoV-2, proszę pamiętać o pewnych zasadach:

-proszę zabrać środki ochrony osobistej – maseczka + rękawiczki.
-po wejściu do szkoły należy dokonać dezynfekcji oraz wpisać się do rejestru wejść/wyjść.
-proszę również nie zapomnieć o pisemnej zgodzie rodziców na udział w konsultacjach.
-zasiadacie w specjalnie przygotowanych, zdezynfekowanych ławkach oraz zachowujemy bezpieczną odległość od siebie.

Jeżeli warunki te nie zostaną spełnione, nie będę mogła z Wami rozmawiać. Proszę, aby nie przychodziły osoby wykazujące objawy infekcji (kaszel, katar, osłabienie).

Potrzebę przeprowadzenia konsultacji zgłaszacie swoim wychowawcom.

Pozdrawiam
Paulina Stelmaszczyk

CEL: Wyjaśnię główne zasady ustroju zawarte w Konstytucji RP oraz przedstawię hierarchię aktów prawnych w Polsce.

Na początek otwórz podręcznik na końcu – w miejscu, gdzie kartki na brzegu są czerwone ( s.199 – 236). Przewertuj te strony – nie musisz ich wszystkich czytać, wystarczy że je przejrzysz. Zwróć uwagę na budowę polskiej konstytucji.

Otwórz podręcznik na stronach 130 – 131. Przypomnij sobie, jakie zasady ustroju Polski obowiązują w Konstytucji RP.

Następnie obejrzyj poniższy film:

Przypomnij sobie czym jest demokracja. Pomogą Ci w tym poniższe filmiki:

Wprawdzie w języku angielskim, ale z pewnością sobie poradzicie.

Na koniec uzupełnij zadanie z lukami i przepisz je do zeszytu jako notatkę.

Państwoto oddzielone granicami …………………….. zamieszkiwane przez ……………….. podporządkowaną …………… . Państwo cechuje ………………………………… czyli niezależność od innych krajów oraz …………………………….. czyli środki prawne, które skłaniają obywateli do podporządkowania się istniejącym przepisom (……………., sądy). 

W państwie demokratycznym społeczeństwo posiada liczne prawa i wolności. Wyróżnia się dwa rodzaje demokracji: pośredniąi bezpośrednią. ……………………………………. polega na osobistym udziale obywateli w sprawowaniu władzy np. poprzez wybory prezydenta czy burmistrza lub referendach (tak dzieje się w …………………………….). …………………………….. demokracja to sprawowanie rządów w kraju przez przedstawicieli, których obywatele wcześniej wybrali (np. ……………………… , senatorowie, rada gminy).  W Polsce mamy oba rodzaje demokracji. 

Konstytucja (inaczej ustawa ……………………………………) to zbiór najważniejszych aktów prawnych w demokratycznym kraju. Inne akty są jej ………………………………………………… .
3 maja 1791 r. w Polsce ogłoszono ……………………….. na świecie konstytucję.  Obecna ustawa zasadnicza obowiązuje od …………. r.  i została przyjęta przez obywateli w drodze ……………………………… . Rozpoczyna się  ………………………………. czyli uroczystym wstępem. Ma ……… rozdziałów (243 ……………………………. w numeracji ciągłej) regulujących funkcjonowanie władz i instytucji. Mówi się w niej m.in. o …………………………………… władzy (ustawodawcza, wykonawcza i sądownicza) oraz że Polska jest ………………………….. z wybieralnymi przedstawicielami do władz. Obowiązuje ……………………………. czyli różnorodność w polityce i innych dziedzinach życia.
W rozdziale ……………………… jest ponad 50 praw przysługujących obywatelom Polski oraz 6 …………………………………. .Wszyscy są …………. wobec prawa. I  prawo obowiązuje wszystkich.

CEL: Dowiesz się, skąd i dlaczego Polskę zamieszkują mniejszości narodowe  i etniczne

Przeczytaj lekcję z podręcznika s. 108- 113.

Następnie, odnosząc się do wiedzy historycznej, w zeszycie wyjaśnij:

-dlaczego skupiska mniejszości ukraińskiej rozlokowane są w największym stopniu na terenie województwa warmińsko –mazurskiego, zachodniopomorskiego oraz pomorskiego.

-dlaczego największe skupiska Łemków (mniejszości etnicznej tradycyjnie zamieszkującej tzw. Łemkowszczyznę, czyli Beskid Niski i Sądecki) w głównym stopniu skupione są na terenie  województw: dolnośląskiego, małopolskiego i lubuskiego.

Na koniec wykonaj test w celu sprawdzenia i utrwalenia swojej wiedzy:

Celem dzisiejszej lekcji jest zapoznanie Was z wydarzeniami mającymi miejsce pod koniec II wojny światowej i w pierwszych miesiącach po jej zakończeniu. W przyszłym tygodniu dowiecie się nieco o sylwetkach najważniejszych żołnierzy wyklętych.

I. Lekcję zaczynamy od krótkiego, ale dosyć trudnego filmu. Proszę uważnie posłuchać, bo mowa jest o bardzo ważnych sprawach, które zadecydowały o ustroju i przyszłości powojennej Polski.  

W trakcie oglądania zastanów się:

1. Jakie były okoliczności wybuchu II wojny światowej?
2. Kto zaatakował Polskę 17 września 1939r.?
3. Co (albo kto) zadecydowało o przyszłości Polski po II wojnie światowej?
4. W jaki sposób komuniści przejęli władzę w Polsce, mimo iż na emigracji przebywał legalny polski rząd?

II. Następnie przeczytaj w podręczniku podrozdziały „Plany Stalina” (s. 145). W jaki sposób komuniści przejęli władzę w Polsce?

III. Zapisz w zeszycie notatkę:

IV. Czy polskie społeczeństwo było bierne wobec przejęcia władzy w Polsce przez komunistów? Przeczytaj podrozdział „Polska pod władzą komunistów” (s. 146).

V. Czy walka pomiędzy żołnierzami dawnej AK (Armii Krajowej, żołnierzami wyklętymi) a zalegalizowaną władzą komunistyczną (Armia Czerwona-wojsko, MO – Milicja Obywatelska, UB – Urząd Bezpieczeństwa) była walką równą? Zwróć uwagę, że po dwóch stronach tej walki znajdowali się Polacy.

VI. Zapisz dalszy ciąg notatki:

2.8 maja 1945 roku zakończyła się II wojna światowa. Władzę w Polsce przejęli komuniści, lecz niektóre oddziały AK nie podporządkowały się. Postanowili walczyć z nową władzą – to żołnierze niezłomni (wyklęci).

VI. Obowiązkowa praca domowa – uzupełnij ćwiczenie. Karta pracy do pobrania znajduje się poniżej:

Karta Pracy Żołnierze Wyklęci