1. Uczestnicy sporów światopoglądowych:
a. instytucje państwowe
b. organizacje pozarządowe
c. partie polityczne
d. instytucje wyznaniowe
2. Wpływ mediów na przebieg sporów światopoglądowych
a. pełnią funkcję dydaktyczną, rozpowszechniając obiektywną wiedzę na temat przedmiotu sporu
b. umożliwiają rozpowszechnianie informacji na temat poglądów różnych uczestników sporu
c. kształtują poglądy
d. czasami przyczyniają się do zaostrzenia istniejących konfliktów światopoglądowych
3. Instytucje eksperckie uczestniczące w sporach światopoglądowych
a. ośrodki badawcze (np. Centrum Badań Opinii Społecznej – CBOS)
b. tzw. think thanki – z założenia, niezależny komitety doradcze zajmujące się badaniami i analizami dotyczącymi spraw publicznych
c. ośrodki akademickie
d. tzw. organizacje strażnicze (watchdog) – organizacja pozarządowe, zajmujące się monitorowaniem i upublicznianiem działań podejmowanych przez instytucje publiczne
4. Aktualne spory ideologiczne w Polsce
a. aborcja („pro life”, pro choice”) // ABORTION
https://ideologia.pl/aborcja/
Ustawa z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży:
-gdy ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia matki (zabieg w każdym momencie ciąży)
-kiedy ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego (do 12 tygodnia ciąży)
-22 października 2020 – Trybunał Konstytucyjny stwierdził niezgodność przesłanki embriopatologicznej przerywania ciąży i uznał, że legalizacja zabiegu przerwania ciąży, w przypadku gdy badania prenatalne lub inne przesłanki medyczne wskazują na duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu, nie znajduje konstytucyjnego uzasadnienia.
b. eutanazja // EUTHANASIA
-czyn lub zaniedbanie, które ze swej natury lub w intencji działającego powoduje śmierć w celu usunięcia wszelkiego cierpienia
-zdrowa fizycznie nie może domagać się przerowadzenia eutanazji. To prawo dotyczy tylko osób nieuleczalnie chorych
Kodeks karny:
Art. 150
§ 1. Kto zabija człowieka na jego żądanie i pod wpływem współczucia dla niego, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
§ 2. W wyjątkowych wypadkach sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia.
Art. 151.
Kto namową lub przez udzielenie pomocy doprowadza człowieka do targnięcia się na własne życie, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Art. 148
§ 1. Kto zabija człowieka, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 8, karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia wolności.
§ 2. Kto zabija człowieka:
- ze szczególnym okrucieństwem,
- w związku z wzięciem zakładnika, zgwałceniem albo rozbojem,
- w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie,
- z użyciem materiałów wybuchowych,
podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 12, karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia wolności.
§ 3. Karze określonej w §2 podlega, kto jednym czynem zabija więcej niż jedną osobę lub był wcześniej prawomocnie skazany za zabójstwo oraz sprawca zabójstawa funkcjonariusza publicznego popełnionego podczas lub w związku z pełnieniem przez niego obowiązków służbowych związanych z ochroną bezpieczeństwa ludzi lub ochroną bezpieczeństwa ludzi lub ochroną bezpieczeństwa lub porządku publicznego.
§ 4. Kto zabija człowieka pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. )
c. zapłodnienie in vitro // IN VITRO FERTILIZATION
PRZCIWNICY PODAJĄ, ŻE:
– metoda jest niezgodna z wiarą Kościoła katolickiego i łamie prawo Boże.
– zapłodnienie oznacza brak szacunku dla embrionu (czyli dziecka)
– w warunkach laboratoryjnych powołuje się do życia embriony nadliczbowe
– sztuczne zapłodnienie obarczone jest dużym ryzykiem poronienia i przez to niedoszli rodzice mogą mieć poważne problemy psychiczne.
d. związki homoseksualne // SAME-SEX RELATIONSHIP
LGBT – Lesbians, Gays, Bisexuals, Transgenders
W niektórych państwach homoseksualizm jest przestępstwem – Iran – kara śmierci.
Kiedyś postrzegany był również jako choroba.
Walka o równouprawnienie i legalizację związków homoseksualnych.
1989 – Dania zalegalizowała, większość krajów UE pozwala na tzw. związki partnerskie, status małżeństwa parom homoseksualnym przysługuje w Holandii, Belgii, Hiszpanii, Norwegii, Szwecji, Portugalii, Wielkiej Brytanii
e. inżynieria genetyczna (tzw. GMO) // GENETIC ENGINEERING (Genetically Modified Organisms)
Polega na zmianie cech dziedziczenia przez organizmy żywe przez ingerencję w materiał genetyczny.
EUGENIKA – próba stworzenia „lepszego” człowieka
– negatywna – uniemożliwienie dziedziczenia „złych genów”
-pozytywna – selekcja celem zwiększenia występowania w populacji genów uznawanych za pożądane.
Czy nowy homo sapiens sapiens będzie należał do tego gatunku czy już nie?
f. stosowanie kary śmierci (retencjoniści, abolicjoniści) // THE USE OF THE DEATH PENALTHY
Spór światopoglądowy ale również odnoszący się do filozofii prawa oraz pojmowania sprawiedliwości. Od najdawniejszych czasów dla niektórych był formą zadośćuczynienia za popełniany czyn. W czasach oświecenia narodziła się humanitarna doktryna prawa karnego, zakładająca że celem kary jest pozyskanie przestępcy dla społeczeństwa (resocjalizacja) – Cesare Beccaria.
RETENCJONIŚCI – zwolennicy kary śmierci
ABOLICJONIŚCI – przeciwnicy
