Wybrane problemy międzynarodowe

I. Konflikty międzynarodowy jest najostrzejszą formą sporu międzynarodowego (użycie siły, konflikt zbrojny, wojna)

  1. Wojna – zorganizowany konflikt zbrojny między państwami, narodami lub grupami etnicznymi i społecznymi. Oznacza zerwanie stosunków pokojowych (w tym także stosunków dyplomatycznych) pomiędzy co najmniej dwoma państwami przejście do stosunków wojennych czyli rozpoczęcie walki zbrojnej i wrogich działań skierowanych przez państwa wzajemnie przeciwko sobie. Konwencje haskie z 1899 i 1907 r. wymagają, by wojna rozpoczęła się oficjalnym jej wypowiedzeniem przez jedno z państw. Państwa toczące wojnę zobowiązane są do zachowywania humanitarnych zasad (jak zakaz stosowania broni masowego rażenia czy złego traktowania jeńców i ludności cywilnej) i do uszanowania neutralności pozostałych państw. Również dobra kultury w czasie wojny powinny być ochraniane.

2. Pojęcie konfliktu zbrojnego jest szersze od pojęcia wojny. Obejmuje ono wszelkiego rodzaju walkę zbrojną pomiędzy państwami – nawet wówczas, kiedy wojna nie zostanie wypowiedziana w sposób oficjalny, jak również różnego rodzaju specyficzne konflikty zbrojne, tzn. takie, w których uczestniczą strony nie uznane za podmioty prawa międzynarodowego. konflikt zbrojny może przekształcić się w wojnę.

Wojna sprawiedliwa (łac. bellum iustum)
Obecnie wymienia się następujące warunki wojny sprawiedliwej:

  • jest to wojna obronna, która stanowi odpowiedź na bezprawną agresję;
  • istnieje realna szansa na jej wygranie;
  • celem ataku nie jest ludność cywilna;
  • przemoc stosuje się tylko w przypadkach uzasadnionych.

3. Główne przyczyny współczesnych konfliktów zbrojnych

a. konflikty etniczne i narodowe
b. konflikty kulturowe
c. konflikty religijne

4. Konflikt etniczny rodzaj konfliktu społecznego, w którym bez względu na przyczyny stronami są narody, mniejszości narodowe bądź grupy etniczne, funkcjonujące w społeczeństwach wielonarodowościowych i wieloetnicznych, bądź na pograniczu etnicznym.

PRZYKŁADY:

5. Przyczyny konfliktów etnicznych:
a. przymusowa asymilacja
b. uwolnienie tożsamości etnicznej
c. ograniczenie realizacji tożsamości etnicznej
d. zagrożenie całkowitym zanikiem tożsamości etnicznej

6. W jaki sposób można zakończyć konflikt etniczny?

II. Terroryzm – metoda sprawowania władzy lub dążenia do osiągnięcia celów politycznych za pomocą agresji i wzbudzania strachu

1. Formy działań terrorystów

a. terror indywidualny
b. terror zbiorowy

2. Klasyfikacja terroru ze względu na motywacje

a. terroryzm ideologiczny
– Turcja (Rewolucyjna Partia i Front Wyzwolenia)
– Peru(Świetlisty Szlak)

b. terror religijny
– Hezbollah
– Al-Kaida
– Hamas
– Kach

c. terror narodowowyzwoleńczy
– ETA
– Irlandzka Republikańska Armia
– Tamilskie Tygrysy

d. terroryzm kryminalny

3. Formy walki z terroryzmem:
a. interwencja zbrojna
b. operacje sił specjalnych i oddziałów antyterrorystycznych (odbijanie zakładników i akcje specjalne)
c. ekonomiczne i polityczne sankcje
d. działania prewencyjne (kontrole na lotniskach, regulacje prawne)

Napoleon a sprawa polska

  1. Polacy po utracie niepodległości.
  2. Utworzenie Legionów Polskich we Włoszech.
  3. Organizacja i zasady życia legionowego.
  4. Udział legionistów w wojnach napoleońskich.
  5. Utworzenie Księstwa Warszawskiego.
  6. Konstytucja Księstwa Warszawskiego.
  7. Polacy pod rozkazami Napoleona.
  8. Upadek Księstwa Warszawskiego.
  9. Terminy: legiony, emigracja.
  10. Postaci: Jan Henryk Dąbrowski, Józef Wybicki, książę Józef Poniatowski.

PREZENTACJA

Andegawenowie na tronie polskim

1.Kazimierz Wielki zmarł w 1370 r i był ostatnim władcą z dynastii Piastów.

Źródło: http://wlaczpolske.pl/index.php?etap=10&i=914

2.Unia polsko-węgierska
-Kazimierz Wielki nie posiadał potomka, więc zawarł układ sukcesyjny z Karolem Robertem Andegaweńskim (zjazd w Wyszehradzie 1338).
-usynowienie wnuka Kaźka Słupskiego – nie udało się

3.Unia polsko – węgierska – unia personalna – związek państw, posiadających wspólnego władcę, przy zachowaniu odrębnych instytucji państwowych.

4.Ludwik Węgierski panował w latach 1370 – 1382.
– regencja Elżbiety Łokietkówny (córka Łokietka)
– nadał szlachcie przywilej w Koszycach – 1374 – przywilej generalny – zapewniał dziedziczenie jednej z córek

Przywilej koszycki z 1374 r.

Szczerze i z dobrej woli troszcząc się, aby Królestwo Polskie w dobrym stanie i w mocy trwało, zobowiązaliśmy [się], że po zejściu naszym z tego świata będzie [szlachta] miała i weźmie sobie za spadkobiercę i następcę na tronie polskim potomstwo nasze tylko płci męskiej, nie zaś żeńskiej; następnie jednak z zezwolenia i woli panów, szlachty oraz wszystkich innych – gdy potomstwa męskiego nie ma – córki nasze, te mianowicie, co do których nastąpi zgoda […] aby otrzymały koronę Królestwa Polskiego […].
Chcemy zadowolić się tym tylko, aby corocznie na św. Marcina wyznawcę nam i następcom naszym na znak najwyższego panowania i uznanie korony królestwa polskiego płacono po dwa grosze zwykłej monety, w Królestwie obieg mającej […] z każdego osiadłego łanu lub jego części.

PYTANIA:

1. Dlaczego Ludwik Węgierski nadał szlachcie przywilej koszycki?
2. Do czego zobowiązał się władca wobec szlachty?
3. Czy w dokumencie podano, która z córek Ludwika Węgierskiego ma po jego śmierci zasiąść na tronie polskim? Kto miał o tym zdecydować?

5. Przywilej koszycki (1374) – przywilej generalny – zapewniał dziedziczenie jednej z córek:
– przywilej nadany w zamian za zgodę na dziedziczenie tronu polskiego po Ludwiku Węgierskim przez córkę
– zwolnienie szlachty z podatków – z wyjątkiem 2 groszy poradlnego z łana kmiecego
– prawo do wynagrodzenia za udział w wojnie poza granicami kraju
– obowiązek wykupu szlachcica z niewoli, jeśli dostał się do niej podczas wyprawy poza granice kraju
– zobowiązanie do nadawania urzędu starosty wyłącznie Polakom, a urzędów ziemskim wyłącznie szlachcie z danej ziemi

6. W 1384 r. władzę obejmuje Jadwiga Andegaweńska – nowy król Polski – możni ją poparli, ale męża postanowili wybrać jej sami (zaręczona z Wilhelmem Habsburgiem).

Życiorys - Święta Jadwiga Królowa - Parafia pw. św. Jadwigi Królowej w Gdyni
Jadwiga
Źródło: https://lh3.googleusercontent.com/proxy/LU_q9bJNYCkVMGDBp9jCc_wpa1C80qpPxxYvXNyJ5OUvAM2IQm2QcHJF-qeRMmUo6lDrlV0X8BKpuXXejyvjRKrb_CEDjxE