Postępowanie karne

1. Podstawowe zasady prawa karnego:
   -Zasada odpowiedzialności za czyn – jest konsekwencją popełnienia przez człowieka czynu zabronionego
   -Zasada winy – sprawca może ponieść odpowiedzialność tylko wtedy gdy wina jest udowodniona
   -Zasada odpowiedzialności indywidualnej i osobistej
   -Zasada humanitaryzmu
   -Zasada praworządności:
   *dotyczy obywatela (przestrzeganie prawa, to co nie jest zabronione jest dozwolone)
   dotyczy organów państwowych (to co nie zostało dozwolone jest zabronione)
   
2. Podstawowe pojęcia prawa karnego:
   -czyn zabroniony prawem – w świetle prawa zachowanie człowieka mające mające znamiona przestępstwa
   -przestępstwo -zawiniony i społecznie niebezpieczny czyn, który w momencie jego popełnienia jest zabroniony przez prawo pod groźbą kary
   -kontratypy – okoliczności wyłączające odpowiedzialność karną (niepoczytalność, obrona konieczna, stan wyższej konieczności, rozkaz, działanie w granicach uprawnienia, eksperyment medyczny)
   
3. Klasyfikacja przestępstw:
   a. ze względu na wysokość kary
   – występek – czyn zagrożony karą pozbawienia wolności powyżej 30 dni
   – zbrodnia – czyn zagrożony karą co najmniej 3 lat pozbawienia wolności
   
   b. ze względu na rodzaj winy
   – umyślne
   – nieumyślne
   
   c. ze względu na sposób ścigania
   – prywatnoskargowe – ścigane na wniosek
   – publicznoskargowe – ścigane z urzędu

 Do odpowiedzialności karnej może zostać pociągnięta osoba, która popełniła czyn zabroniony wymieniony w Kodeksie karnym po ukończeniu 17 roku życia, a w wyjątkowych okolicznościach – po ukończeniu małoletni po ukończeniu 15 roku życia

4. Uczestnicy procesu karnego:

a. ograny procesowe:
-prokurator
-policja
-sąd

b. strony procesowe
-pokrzywdzony
-podejrzany lub oskarżony
-oskarżyciel

c. Pomocnicy stron i organów procesowych
-pełnomicnik
-obrońca

d.Osobowe źródła dowodowe:
-świadek
-biegły

Postępowanie karne:
1. Naczelne zasady procesu karnego
a. zasada prawdy materialnej – obowiązek rekonstrukcji fragmentu przeszłości, w którym doszło do przestępstwa
b. zasada obiektywizmu – obowiązek zachowania bezstronnego stosunku sędziego do stron procesu
c. zasada domniemania niewinności – traktowanie oskarżonego jako niewinnego do czasu udowodnienia winy
d. zasada jawności
e. zasada równouprawnienia stron
f. zasada indywidualizacji
g. zasada in dubio – nakazuje interpretować wątpliwości na korzyść oskarżonego

Etapy procesu karnego:

a. postępowanie przygotowawcze (zbieranie dowodów)
– dochodzenie – prowadzone przez policję w spawach lżejszych
– śledztwo – prowadzone przez prokuraturę w sprawach cięższych

b. postępowanie główne (sądowe)
– wniesienie aktu oskarżenia (wniosek o wszczęcie postępowania)
– sprawa główna – rozprawa toczy się przed sądem I instancji (w zależności od rangi sprawy – rejonowym lub okręgowym)
– wydanie wyroku (uniewinniającego lub skazującego)

c. funkcje kary
– odstraszająca
– represyjna
– resocjalizacyjna
– izolacyjna

d. postępowanie odwoławcze– zostaje wszczęte na skutek wniesienia przez stronę środków odwoławczych (apelacja, kasacja)

e. postępowanie wykonawcze – rozpoczyna się w chwili uprawomocnienia wyroku i trwa do zakończenia odbywania kary.