- Wartości społeczne – wszystko to, co w społeczeństwie uznawane jest za ważne, dobre, cenne i pożądane.
-system wartości – wartości uporządkowane według określonej hierarchii
-światopogląd – zbiór poglądów na otaczającą nas rzeczywistość
-orientacje życiowe ze względu na przyjęty system wartości
HEDONIŚCI – korzystanie z przyjemności i unikanie przykrości
EUDAJMONIŚCI – samorealizacja poprzez dążenie do realizacji celów
-pluralizm wartości dopuszcza funkcjonowanie w społeczeństwie różnych systemów wartości.
Systemy wartości podlegają uzgodnieniu.
Warunkiem zachowania pluralizmu jest tolerancja. - Normy społeczne to reguły określające, jakie zachowania są akceptowane, a jakie odrzucane przez zbiorowość lub grupę społeczną.
- Rodzaje norm społecznych:
-prawne – regulowane instytucjonalnie (np. przez państwo)
-obyczajowe – mówią jak zachowywać się w danej sytuacji, wypracowane przez tradycję
-moralne (etyczne) – rodzą poczucie winy w jednostce
-religijne – przestrzegają członkowie wspólnoty religijnej - Sankcje społeczne – kara za naruszenie lub nagroda za wzorowe przestrzeganie norm społecznych. To reakcja społeczeństwa na postępowanie jednostki danej zbiorowości.
- Postawy wobec norm społecznych:
-aprobata – uznanie normy społecznej za uzasadnioną, właściwą i zgodną ze światopoglądem danej jednostki.
-konformizm – jednostka zgadza się bezwzględnie na przyjęcie i przestrzeganie norm bez względu na to czy jest to zgodne z jej światopoglądem i wartościami, czy też nie.
-nonkonformizm – jeżeli norma jest sprzeczna ze światopoglądem jednostki – przekonanie, że można ją złamać. - Kontrola społeczna – środki wykorzystywane przez społeczeństwo do egzekwowania norm i wartości:
-kontrola wewnętrzna – jednostka dąży do przestrzegania zasad (odśrodkowo)
-kontrola zewnętrzna – społeczeństwo zmusza jednostki do podporządkowania się. - Normy i środki kontroli społecznej nie są zjawiskiem niezmiennym – ewoluują.
Przejdź do treści
