Terytorium, ludność i gospodarka, religia państwa polsko – litewskiego

  1. GODPODARKA FOLWARCZNO – PAŃSZCZYŹNIANA
    -folwarki – własność ziemska, gospodarstwo rolno-hodowlane, nastawionego na produkcję zboża i innych surowców przeznaczonych na zbyt, wykorzystujące pracę przymusową chłopów (pańszczyzna, czasami zastępował ją czynsz daniny lub dzierżawa) oraz pracę czeladzi (personel zamieszkujący folwark i „obrabiający go” za drobną opłatę i utrzymanie)
  2. RZECZPOSPOLITA SPICHLERZEM EUROPY
    -popyt na zboże w krajach Europy Zachodniej
    -bogaciły się polskie miasta, zwłaszcza te nadwiślańskie (Kraków, Gdańsk, Toruń, Wilno na Litwie)

    STOLICE POLSKI:
    GNIEZNO/POZNAŃ (Mieszko I) – powstanie ludowe 1038 – „dwór fruwający”
    KRAKÓW (Kazimierz Odnowiciel)
    -Władysław Herman i Bolesław III Krzywousty –> Płock
    -rozbicie dzielnicowe
    -Przemysł II, Wacław II oraz Wacław III – koronowani w Gnieźnie
    – Przemysł II w Poznaniu rezydował
    – Władysław Łokietek koronowany w Krakowie
    -JAGIELLONOWIE – Kraków – unia polsko -litewska –> łatwiej się tam spotkać na sejm
    -1595 – pożar Wawelu
    WARSZAWA –> ZYGMUNT III WAZA- przenosi stolicę do rozwijającego się dynamicznie miasta (bliskość szlaków handlowych, Wisła)
    -1529 – inkorporacja Mazowsza do Królestwa Polskiego (od rozbicia dzielnicowego, 1351–1526 – jako lenno)
    -1569 sejm walny w Lublinie –> decyzja o odbywaniu w Warszawie sejmów walnych Rzeczypospolitej
    – dopiero tam koronacja Stanisława Leszczyńskiego i Zygmunta Augusta Poniatowskiego, inni w Krakowie


  3. KOŚCIÓŁ W RON – „Państwo bez stosów”
    -arcybiskup gnieźnieński na czele kościoła (prymas) –> koronacje w Krakowie
    podatki: z dóbr ziemskich, dziesięciny, annaty (opłaty wnoszone przez duchownych na rzecz papiestwa), świętopietrze („denar świętego Piotra” – opłata na rzecz papiestwa)
  4. Reformacja w RON
    -luteranizm (niemieckojęzyczne części Królestwa – Prusy Królewskie, Prusy Zakonne, Inflanty oraz duże ośrodki handlowe – Gdańsk, Toruń, Elbląg – bliskość do Prus) –> mieszczaństwo chętnie przyjmuje
    -kalwinizm – szlachta i magnateria polska i litewska
    -antytrynitaryzm (arianizm) – odłam kalwiński – odrzuca Trójcę Świętą
    -prawosławni – podlegli Konstantynopolowi a potem patriarchatowi w Moskwie

    Umowy dot. dysydentów i katolików
    *UGODA SANDOMIERSKA – 1570 – luteranie, kalwini, bracia czescy (z husytyzmu) – wykluczyli arian.
    *AKT KONFEDERACJI WARSZAWSKIEJ – 1573
    *UNIA BRZESKA – 1596 – synod w Brześciu Litewskim – kościół prawosławny w RON podporządkowany papieżowi. Ci, którzy przystąpili do unii nazwani unitami lub grekokatolikami –> Kościół Grekokatolicki powstał
  5. Działalność jezuitów
    -szkolnictwo

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *