I. Przemysł – obejmuje produkcję nierolniczą
– wykorzystanie surowców i przetwarzanie ich celem zaspokojenia ludzkich potrzeb
-składa się na produkt krajowy brutto
* PKB – produkt krajowy brutto. PKB jest miarą wielkości gospodarki.
-wpływa na społeczeństwo
Przemysł wytwarza dobra inwestycyjne oraz dobra konsumpcyjne.
Sektor przemysłowy dzielimy na przemysł wydobywczy (pozyskiwanie zasobów naturalnych) oraz przetwórczy (zasoby naturalne –> produkty służące konsumentom).
Cechą charakterystyczną przemysłu jest jego nierównomierne rozmieszczenie <– zakłady produkcyjne powstają tam, gdzie są dogodne warunki do rozwoju –> okręgi przemysłowe (okręgi surowcowe, okręgi miejskie, okręgi transportowe)
II. Polityka przemysłowa – działania państwa wpływające na strukturę i kierunek rozwoju produkcji przemysłowej. Podstawowym celem będzie poprawa sytuacji powiązanych z przemysłem przedsiębiorstw, aby:
-podnieść poziom konkurencyjności przemysłu i zwiększyć jego rolę w gospodarce
-podnieść innowacyjność w przemyśle
-tworzyć nowe miejsca pracy
-wykorzystać jak najbardziej korzystnie zasoby naturalne
-rozwijać strategiczne dla pastwa gałęzie przemysłu
-zwiększyć konkurencyjność rodzimego przemysłu na rynkach zagranicznych
Kształt polityki przemysłowej zależy od:
-źródeł finansowania
-typu produkcji w państwie
-sposobu funkcjonowania przedsiębiorstw
-wydajności sektora finansowego
-siły roboczej do dyspozycji
-możliwości państwa w eksporcie i imporcie
-rozwiązań wynikających z umów międzynarodowych i traktatów międzypaństwowych
-otwartości gospodarki
Modele polityki przemysłowej
a. polityka przemysłowa sektorowa
-państwo wspiera konkretne gałęzie przemysłu i wybrane przedsiębiorstwa
-zależy to od preferencji rozwojowych państwa
-formy wsparcia: pomoc finansowa, ulgi podatkowe, zamówienia publiczne, subwencje eksportowe
b. Polityka przemysłowa horyzontalna
-państwo wspiera przemysł jako całość
-działania będą wpływały na całą strukturę krajowego przemysłu
-stosuje się niefinansowe formy wsparcia
c. instrumenty polityki przemysłowej
-ulgi podatkowe dla przedsiębiorców
-subwencje – formy bezzwrotnej pomocy finansowej przeznaczonej na realizację wyznaczonych zadań
-kredyty i pożyczki
-cła nakładane na towary zagraniczne
-zamówienia rządowe
-finansowanie badań naukowych
III. Etapy polityki przemysłowej w Polsce
1. PRL – główną strategią budowania komunizmu jest uprzemysłowienie. Polityka przemysłowa była częścią planowania gospodarczego.
W Polsce w okresie transformacji początkowo zrezygnowano z prowadzenia polityki przemysłowej.
Minister Przemysłu w rządzie Tadeusza Mazowieckiego,Tadeusz Syryjczyk powiedział:„Najlepszą polityka przemysłową jest brak polityki przemysłowej”
W latach 1989 – 1991 uwaga została skierowana na walkę z inflacją i program stabilizacyjny! Restrukturyzacja gospodarki- drugorzędna. Dotacje państwa na przemysł zostały ograniczone. Walka z inflacją.
2.Tworzymy politykę przemysłową – 1991-1994
Zakończono realizację programu stabilizacji. Ministerstwo Przemysłu i Handlu rozpoczęło próbę sformułowania zasad polityki przemysłowej
„Założenia polityki przemysłowej”
„Program realizacji polityki przemysłowej w latach ”
3. Walka o międzynarodową konkurencyjność 1995 – 1997
4. Dostosowywanie się do zasad panujących w UE – 1999 – 2004
5. Polska w UE: -> włączenie polskich przedsiębiorstw do jednolitego rynku -> sprostanie konkurencji ->dalsza transformacja gospodarki i przemysłu
Agencja Rozwoju Przemysłu – ????
Polska Strefa Inwestycji – ???