Dzień: 2022-01-17

1. Działalność partii politycznych w Polsce regulują (w jaki sposób? s. 150):

a. Konstytucja RP z 1997 r. (art. 11, art. 13)

b. Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych

– ewidencje partii politycznych prowadzi Sąd Okręgowy w Warszawie

– rejestracji dokonuje się na podstawie statutu – ustawa wymaga zgodności statutu z polskim prawem i zasadami demokracji

– partie mają zagwarantowany dostęp do mediów publicznych

– główne źródła finansowania: składki członkowskie, dochody z majątku, darowizny, spadki oraz subwencje z budżetu, finansowanie jest jawne

c. Kodeks wyborczy

2. Finansowanie partii politycznych (zasady otrzymania? s. 151):

– DOTACJE
– SUBWENCJE

3. Etapy rozwoju systemu partyjnego Rzeczypospolitej Polskiej

Do 1989 r. w Polsce panował system partii hegemonicznej (Polska Zjednoczona Partia Robotnicza oraz Zjednoczone Stronnictwo Ludowe i Stronnictwo Demokratyczne). W 1989 r. wprowadzenie pluralizmu politycznego.

a. FAZA I (1989 – 1993)
– rozwiązanie PZPR
– utworzenie SLD, PSL
– opozycja antykomunistyczna utworzyła swoje partie
– UD – Unia Demokratyczna – Tadeusz Mazowiecki
– PC – Partia Centrum – Jarosław Kaczyński

– system wielopartyjny, bardzo rozdrobniony

b. FAZA II (1993 – 2001)
– zmiana ordynacji wyborczej do Sejmu RP (progi wyborcze 5% dla partii i 8% dla koalicji) –> konsolidacja i stabilizacja sceny partyjnej
– do Sejmu w 1993 r. weszły: SLD, PSL, UD, Konfederacja Polski Niepodległej, Unia Pracy, Bezpartyjny Blok Wspierania Reform
– wybory 1997 – prawica stworzyła koalicję – Akcję Wyborczą Solidarność
– scena polityczna podzielona na obóz postkomunistyczny (SLD na czele) oraz postsolidarnościową prawicę (AWS).
– po rozpadzie AWS powstały: PO oraz PIS.

Reformy systemu wyborczego tego okresu:
– wybór metody D’Hondta przeliczania głosów na mandaty 
– przy rejestracji partii politycznej wprowadzono wymóg uzyskania poparcia 1000 obywateli (1997 r.)
– wprowadzenie progów wyborczych – 5% dla partii i 8% dla koalicji

c. FAZA III (od 2001)
– zanika podział na obóz postkomunistyczny oraz postsolidarnościową prawicę.
– od 2005 r. na czele PIS, PO, SLD
– rozpoczyna się konflikt PIS – PO

4. Kryteria klasyfikacji partii politycznych w Polsce:
-kryterium gospodarczo-społeczne
-światopoglądowe
-stosunku do Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej
-stosunku do integracji europejskiej

5. Charakterystyka głównych partii politycznych:
-PIS
-PO
-SLD
-PSL
-Konfederacja Wolność i Niepodległość

(scharakteryzuj)

1. Prawo cywilne normuje stosunki prawne (majątkowe i osobiste) pomiędzy podmiotami prawa prywatnego, a więc osobami fizycznymi i prawnymi.

2. Podstawowe pojęcia z zakresu prawa cywilnego

a. PODMIOTY PRAWA CYWILNEGO:

        * osoba fizyczna – każdy człowiek (ma prawa i obowiązki z zakresu prawa cywilnego, ale nie może stać się przedmiotem stosunków prawnych)

        * osoba prawna – jednostka organizacyjna, która może wystąpić jako samodzielny podmiot prawa

b. ZDOLNOŚĆ PRAWNA I ZDOLNOŚĆ DO CZYNNOŚCI PRAWNYCH

*zdolność prawna – posiada każda osobowa od urodzenia do śmierci – oznacza możliwość bycia podmiotem stosunków prawnych (np. bycie właścicielem jakiejś nieruchomości)

        *zdolności do czynności prawnych – możliwość bycia podmiotem stosunków prawnych (możliwość dokonywania działań dzięki którym zmieni się stan cywilnoprawny, np. możliwość przekazania darowizny)

                 – nie posiadają– osoby do 13 roku życia lub ubezwłasnowolnionych

                 – ograniczona zdolność do czynności prawnych – osoby małoletnie po ukończeniu 13 roku życia i częściowo ubezwłasnowolnione

                 – pełna zdolność – po 18 roku życia (16 rok życia – kobiety zamężne)

c. PRZEDSTAWICIELSTWO- zastępowanie osoby, która nie ma prawa/możliwości/chęci osobistego działania:

                 – przedstawicielstwo ustawowe– każda osoba niepełnoletnia (nie ma zdolności do czynności prawnych) musi być reprezentowana przez przedstawiciela

                 – pełnomocnictwo – gdy zostaje wyznaczona druga osoba, która podejmuje w czyimś imieniu jakieś czynności (np. prawnik w toku procesu sądowego reprezentujący interesy klienta)

3. Prawo rzeczowe – zbiór regulacji dotyczących własności i innych sposobów korzystania z rzeczy (tj. przedmioty materialne):

*własność- posiadanie rzeczy, którą można samodzielnie dysponować i z niej korzystać.

4. Prawo spadkowe
-spadek
– dziedziczenie testamentowe
-zachowek
-dziedziczenie ustawowe

5. Uczestnicy rozprawy w procesie cywilnym:

-powód
-pozwany
-świadkowie, biegli
– sędzia