1. Systemy partyjne to całokształt relacji zachodzących pomiędzy wszystkimi partiami działającymi w danym państwie:
-zadania i funkcje partii,
-relacje pomiędzy ugrupowaniami i wewnątrz nich
-relacje na linii partia – instytucje państwowe
System partyjny jest konieczny żeby mogła istnieć konkurencja międzypartyjna oraz legitymizacja władzy państwowej.
2. Klasyfikacja systemów partyjnych
a. system jednopartyjny (monopartyjny, niekonkurencyjny) – w państwie działa tylko jedna partia. Aktualnie np. na Kubie (Komunistyczna Partia Kuby), Erytrea (Ludowy Front na rzecz Demokracji i Sprawiedliwości)
*wyróżnia się tu jeszcze system partii hegemonicznej (czyli jest więcej partii, ale tylko takie na które zgadzają się rządzący). Aktualnie system taki panuje w Chińskiej Republice Ludowej, Korei Północnej, Wietnamie i Laosie.
b. system dwupartyjny – w państwie działa wiele partii, ale dwie liczą się w wyborach, np. USA – Demokraci i Republikanie. Gwarancja stabilności rządów.
*system dwuipółpartyjny. np. w Niemczech Socjaldemokratyczna Partia Niemiec (SPD) i Unia Chrześcijańsko- Demokratyczna/ Unia Chrześcijańsko-Społeczna (CDU/CSU) + Zieloni lub Wolna Partia Demokratyczna (FDP)
c. system wielopartyjny – wady to niestabilność rządów, każda partia ma inny pomysł na rządzenie państwem
– system partii dominującej – istnieje wiele partii, z których tylko jedna jest w stanie zdobyć większość w parlamencie
– system dwóch partii dominujących– istnieje wiele partii, ale podczas wyborów łączą się w dwa rywalizujące bloki
– system kooperacji partii – podczas wyborów wszystkie partie prowadzą odrębną kampanię, a po ich zakończeniu przystępują do współpracy
–system dwublokowy – współpraca partii zgrupowanych w dwóch przeciwstawnych blokach politycznych
– system rozbicia partyjnego – brak zdecydowanego zwycięzcy w wyborach i konieczność tworzenia koalicji rządowej
4. Systemy partyjne wybranych państw demokratycznych
a. Stany Zjednoczone Ameryki
b. Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej
c. Republika Francuska
d. Republika Federalna Niemiec
e. Konfederacja Szwajcarska
f. Republika Włoska
+ Zadanie 2. s. 149