Opinia publiczna – to zbiór poglądów, przekonań i ocen na określony temat, wyrażany jawnie przez znaczną część społeczeństwa.
Czynniki kształtujące opinię publiczną: a. media b. media społecznościowe c. partie polityczne d.instytucje społeczne
Ośrodki badania opinii publicznej: a. Ośrodek Badania Opinii Publicznej (OBOP) – powstał w latach 50. XX w. – pierwotnie należał do Telewizji Polskiej – w wyniku sprzedaży przeszedł na własność firmy Taylor Nelson Sofres (TNS) – obecnie działa jako TNS Polska
b. Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS) – powstało w 1982 r – do początku lat 90-ych było pod kontrolą Urzędu Rady Ministrów – od 1997 r. jest niezależną fundacją
c. Instytut Badań Rynku i Opinii Publicznej
3. Sondaż (co to?) Jaką przybiera formę?
Sondaż nie pozwala na uzyskanie pełnej wiedzy na temat opinii publicznej, ponieważ…
4. Społeczny dowód słuszności –
5. Opinia publiczna skutecznie wpływa na decyzje polityków.
Mass media – co to, jakie są typy, kiedy powstały.
Funkcje mediów: a. informacyjna b. korelacyjna c. komunikacyjna d. opiniotwórcza e. kontrolna f. mobilizacyjna g. rozrywkowa h. interwencyjna i. rynkowa – gospodarcza j. edukacyjna
Standardy działania mediów w państwach demokratycznych
Partycypacja polityczna– uczestnictwo obywateli w życiu politycznym.
What is Political Participation? It is participation of citiziens in political life. It could be any action a citizen takes to influence their political system.
Political participation can take on many forms.
Formy partycypacji (types of political participation):
a. konwencjonalna – rutynowa, np. aktywność wyborcza, przynależność do partii politycznych / conventional participation use established institutions or representative government; it is campaigning for candidates and voting in elect.
b. niekonwencjonalna – związana z kontaktem osób ze światem polityki albo bezpośrednim uczestnictwem w polityce, polega na chęci wpływania na decyzje rządzących, np. poprzez organizację zgromadzeń, składanie petycji. (unconventional participation directly affects [wpływa bezpośrednio] the final governmental decisions)
Niedopuszczalne jest natomiast nieposłuszeństwo obywatelskie. Civil disobedience is unacceptable.
c. symboliczna – uczestnictwo w wydarzeniach politycznych bez poczucia sprawczości, np. udział w pierwszomajowych pochodach w czasach PRL. /symbolic participation – without sense of empowerment.
Demokracja uczestnicząca (partycypacyjna) – rozszerzanie zakres udziału obywateli w rządzeniu poprzez włączanie ich w procesy decyzyjne. (Po co? Jak obywatel się angażuje to czuje się bardziej odpowiedzialny za ojczyznę.)
Participatory democracy build decision-making processes with people (to involve them directly in the civil, social and economic life)
-budżet obywatelski pomaga w angażowaniu obywateli – gmina wydziela część pieniędzy z budżetu na różne działania obywatelskie.
Civic / participatory budget is a form of involvement of citizen in the decision-making processes on spending the municipality’s funding (budżet gminy/środki gminy). Budget is managed by citizens, they make decisions.
Aktywność wyborcza
frekwencja wyborcza (voter turnout)
absencja wyborcza (voter abstention)
kampanie profrekwencyjne (pre-voting compaign)
przymus wyborczy (compulsory voting/mandatory voting – vote is obligatory)
ZADANIE MATURALNE
O czynnikach wpływających na frekwencję wyborczą Dla aktywności lub bierności wyborczej w danym systemie istotne są rozwiązania instytucjonalne, przyjęte w nim i praktykowane. Zaliczyć do nich należy przede wszystkim przymus głosowania. Innymi rozwiązaniami instytucjonalnymi, które zdecydowanie sprzyjają wysokiej frekwencji, są: głosowanie w dni wolne od pracy, możliwość głosowania pocztowego, możliwość głosowania przez pełnomocnika, możliwość oddania głosu przed wyborami.
Na podstawie: Kampania społeczna „Zmień kraj. Idź na wybory”. Raport o przebiegu kampanii i rekomendacje na przyszłość, Warszawa 2007, s. 5–6.
Wyjaśnij, które spośród wymienionych w tekście rozwiązań instytucjonalnych przyjętych w polskim systemie wyborczym ma największy wpływ na poziom frekwencji wyborczej.
5. Aktywność wyborcza w Polsce – na tle innych państw europejskich słaba. Rzadko przekracza 60%, w innych państwach często nie spada poniżej tego progu.
– Wysoki poziom absencji wyborczej świadczy o tym, że rozpowszechnione są postawy wyrażające obojętność polityczną lub antysystemowość (delegitymizację systemu politycznego).
-Powodem są również przyzwyczajenia z PRL (wybory nie miały rzeczywistego znaczenia), słabe przywiązanie do demokracji (za krótko), niezadowolenie z działalności partii politycznych.
-Chwiejność wyborcza – obywatele często zmieniają swoje preferencje odnośnie ugrupowań na jakie będą głosować.
6. Formy partycypacji niekonwencjonalnej: -zgromadzenie publiczne (cykliczne lub spontaniczne) – petycja -list otwarty
7. Nieposłuszeństwo obywatelskie – celowe lub ostentacyjne łamanie prawa, które uznawane jest za niesprawiedliwe lub niemoralne. Robi się tak, aby nagłośnić sprawę, pokazać obywatelom negatywne skutki obowiązywania prawa i doprowadzić do publicznej debaty, która doprowadzi do zmiany.
Czasami określa się je jako bierny opór – nie ma tu użycia siły. Osoba „nieposłuszna obywatelsko” ma świadomość sankcji i jest gotowa ponieść odpowiedzialność prawną.
*Martin Luther King – bojkot autobusowy – przeciw segregacji rasowej w USA
*Mahatma Gandhi – marsz solny – przeciwko brytyjskim władzom kolonialnym w Indiach
*Henry David Thoreau – 1846 wprowadził to pojęcie – odmówił płacenia podatku.
Elektroniczne nieposłuszeństwo obywatelskie – blokada strony internetowej (np. instytucji lub rządowej) w proteście przeciw działaniom podjętym przez określone podmioty.
