Prawo do opieki społecznej i edukacji

I. Wykluczenie społeczne to sytuacja polegająca na tym że obywatel nie może w pełni uczestniczyć w ważnych aspektach życia społecznego.

1. Główne źródła (i skutki) wykluczenia społecznego:
a. niskie pochodzenie
b. niski poziom wykształcenia
c. bezrobocie
d. niski status społeczny
e. niekorzystne miejsce zamieszkania
f. zły stan zdrowia
g. kryminalna przeszłość
h. nieakceptowany w danym społeczeństwie styl życia
i. uzależnienia

Kto w największym stopniu jest zagrożony wykluczeniem społecznym?

2. Ubóstwo –

II.Bezrobocie – stan bezczynności zawodowej osoby w wieku produkcyjnym, niemogącej znaleźć zatrudnienia, mimo gotowości i zdolności do podjęcia pracy oraz starań w jej znalezieniu.

1.Rodzaje bezrobocia według jego źródeł:
a. bezrobocie frykcyjne 
b. bezrobocie technologiczne 
c. bezrobocie strukturalne 
d. bezrobocie koniunkturalne 
e. bezrobocie sezonowe

2.Metody zwalczania bezrobocia
a. metody aktywne
– działania na rzecz tworzenia nowych i zachowania istniejących miejsc pracy
– szkolenia dla bezrobotnych
– tworzenie warunków do rozwoju małej przedsiębiorczości

b. metody pasywne
– zasiłki i pomoc socjalna dla bezrobotnych
– obniżanie wieku emerytalnego oraz wydłużanie obowiązku szkolnego
– dzieleni miejsc lub czasu pracy

III. Opieka społeczna w Polsce
Zapewnia ją administracja rządowa i samorządowa. Przeznaczona dla osób dotkniętych ubóstwem, bezdomnością, bezrobociem, niepełnosprawnością, długotrwałą chorobą, sieroctwem.

1. Formy pomocy – działania na rzecz przeciwdziałania kryzysowi rodziny
a. wsparcie finansowe dla rodzin najuboższych
b. rozwiązania ułatwiające godzenie rodzicielstwa z pracą zawodową (urlopy opiekuńcze i wychowawcze)
c. udogodnienia podatkowe (wspólne opodatkowanie małżonków; ulgi podatkowe)
d. rozbudowa infrastruktury zaspokajającej potrzeby rodzin (żłobki, przedszkola, szkoły)

2. Działania na rzecz przeciwdziałania bezrobociu
-wypłacanie zasiłków
-funkcjonowanie urzędów pracy (pośrednictwo pracy, poradnictwo zawodowe, szkolenia zawodowe, podnoszenie kwalifikacji, prace interwencyjne, wypłacanie pożyczek z Fuduszu Pracy

3. Działania na rzecz przeciwdziałania przestępczości
4. Działania zmierzające do ograniczenia problemu mieszkaniowego
5. Działania na rzecz poprawy opieki zdrowotnej
a. programy badań profilaktycznych
b. ułatwienia w dostępie do specjalistów

IV. Edukacja
1. Polski system edukacji
I etap – kl.1 – 3 szkoły podstawowej
II etap – kl. 4 – 8 szkoły podstawowej
III etap – szkoła średnia
IV etap – szkoła wyższa

System edukacji w Polsce - PNWM Perspektywy zawodowe
Źródło: https://perspektywyzawodowe.pnwm.org/wp-content/uploads/2017/09/reforma-edukacji-w-polsce_PL_01.jpg

2. Polityką edukacyjną zajmuje się Minister Edukacji Narodowej:
-decyzje o obowiązkowych treściach nauczania zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego i zawodowego
-dopuszczanie podręczników do użytku
-określanie warunków wykonywania zawodu nauczyciela
-ministerstwu podlegają kuratoria oświaty (zarządza nimi województwo), które sprawują nadzór pedagogiczny nad placówkami edukacyjnymi
-zadaniem nauczyciela jest realizacja wymagań opisanych w podstawach programowych
-dyrektorzy szkoły zarządzają placówkami edukacyjnymi
-placówki oświatowe są prowadzone przez samorząd terytorialny (gmina zarządza szkolnictwem podstawowym, powiat szkołami ponadpodstawowymi)
-po zdaniu matury uczeń może kontynuować naukę na studiach wyższych
-system boloński (studia licencjackie/inżynierskie + studia magisterskie+ studia doktoranckie; niektóre kierunki są prowadzone jako jednolite studia magisterskie -np. prawo, medycyna, psychologia, aktorstwo)
-kształcenie ustawiczne – kształcenie osób dorosłych, które uzyskały wykształcenie ale podnajmują działania na rzecz zdobycia następnych kwalifikacji i umiejętności