Ziemie polskie pod zaborami

  1. Zabór rosyjski:
    a. rusyfikacja:
    -likwidacja polskich urzędów, sądów i budżetu
    -nauka po rosyjsku
    -Królestwo funkcjonuje jako Kraj Przywiślański
    b. pozytywizm – program przebudowy społeczeństwa i okres literatury (ok. 1864 – 1890):
    -krytyka powstań
    -praca organiczna – dążenie do postępu gospodarczego kraju i rozwoju kulturalnego społeczeństwa, zwłaszcza chłopów,
    -praca u podstaw – kształcenie chłopów, rozbudzanie ich świadomości narodowej.
  2. Zabór pruski:
    a. germanizacja (od 1871 nasilona):
    -Kulturkampf – walka z Kościołem katolickim i polskością
    -rugi pruskie – wysiedlenie 30 tysięcy polskich osadników
    -wykupywanie ziemi od Polaków przez Komisję Kolonizacyjną
    -zniemczenie urzędów, sądów i szkół.
    b. praca organiczna – wymuszona konkurencją z niemieckimi gospodarstwami: dobra organizacja, nowoczesne metody rolnicze, kółka rolnicze oraz stowarzyszenia umacniające solidarność między Polakami,
    c. strajk dzieci polskich we Wrześni przeciwko nauczaniu religii po niemiecku.
  3. Zabór austriacki (Galicja):
    a. Autonomia galicyjska (po 1866) – Polacy we władzach Galicji, polski językiem urzędowym, w miarę swobodny rozwój polskiej kultury i oświaty
  4. Trójlojalizm: Polacy wierni temu państwu zaborczemu, w którym żyli.

Dodatkowo
Mapa: https://mapire.eu/en/map/europe-19century-secondsurvey/?bbox=2150752.600402558%2C6525890.907585557%2C2177887.745443796%2C6535445.536121204&layers=here-aerial%2C158%2C164