Dzień: 2020-11-04

Celem dzisiejszej lekcji jest zapoznanie Was ze zmianami gospodarczymi, jakie nastąpiły w Rzeczpospolitej Polskiej XVI – XVIII w.

I. Na początku zapoznaj się z treścią podręcznika s. 86 – 89.

II. Zapisz notatkę lekcyjną:

1. Zamiany gospodarcze, które zaszły w Europie Zachodniej spowodowały podwyżkę cen żywności w państwach zachodnioeuropejskich.
2. Produkty rolne na Zachód zaczęto sprowadzać z Europy Środkowej i Wschodniej. Właściciele ziemscy w Europie Wschodniej dążyli do maksymalnej produkcji rolnej, aby móc sprzedawać jak najwięcej towarów na Zachód. W tym celu rozbudowywali folwarki, oparte na o pracy pańszczyźnianej.
3. W XVI w. i na początku XVII stulecia największym eksporterem zboża do Europy Zachodniej była polsko-litewska Rzeczpospolita, której gospodarka w tym okresie przeszła ewolucję w stronę systemu folwarczno-pańszczyźnianego. Oznacza to, że w majątkach szlacheckich na rzecz szlacheckiego właściciela pracowali chłopi, którzy w zamian otrzymywali ziemię na swój użytek

III. Wyjaśnij i zapisz pojęcia:

Manufaktura –

Folwark  –

Pańszczyzna – 

4. Zboże wraz z innymi towarami transportowano Wisłą do Gdańska. Kupcy gdańscy byli pośrednikami w transakcjach pomiędzy przewożącymi tutaj zboże szlacheckimi producentami, a kupcami. Dzięki eksportowi zboża Polskę nazywano „Spichlerzem Europy”. 

6. Skutki gospodarki folwarcznej:wzmocnienie ekonomicznej pozycji szlachty
-pogorszenie położenia prawnego chłopów (zapotrzebowanie na tanią siłę roboczą)
-osłabienie politycznej i ekonomicznej roli miast
-coraz silniejszą pozycję zyskiwali magnaci
-konkurencja pomiędzy szlachtą (np. w kwestii wykupywania wsi – kazdy chce mieć jak najwięcej i liczą się tylko Ci, którzy mają najwięcej ziemi i najwięcej majątków)

7. Kryzys ekonomiczny:
– koniec dobrej koniunktury na polskie zboże, drastyczny spadek ilości transportowanego towaru
-obniżka cen artykułów spożywczych
-liczne wojny polsko-litewskiego państwa
-wyludnienie się terenów wskutek ucieczki przed wrogimi wojskami i poszukiwania lepszego miejsca do życia

Na zakończenie zapoznaj się z poniższą prezentacją:

PREZENTACJA MULTIMEDIALNA

Dzisiaj nie musisz odsyłać notatki – jutro na lekcji online będę z niej pytała.

Dziś dowiesz się jakie wyróżniamy typy społeczeństw.

I. Zapoznaj się z materiałem podręcznikowym (s. 50 – 52).

II. Zapisz notatkę lekcyjną:

Społeczeństwa tradycyjne* (tych nie musisz się dokładnie uczyć – grunt żeby umieć je rozpoznać):

1. Społeczeństwo zbieracko-łowieckie (pierwotne)
a. podstawą egzystencji myślistwo, rybołówstwo i zbieractwo
b. wykorzystywanie prymitywnych narzędzi wykonanych z drewna i kamienia
c. podział pracy wg płci i wieku
d. rodzina podstawową formą organizacji społecznej
e. wędrowny tryb życia

2. Społeczeństwo tradycyjne
a. podstawą egzystencji rolnictwo i hodowla zwierząt
b. osiadły tryb życia
c. postęp techniczny – wykorzystanie naturalnych źródeł energii (siła wiatru i wody)
d. wykształcenie się skomplikowanej struktury społecznej 
e. ograniczona ruchliwość społeczna – funkcjonowanie zamkniętych stanów

Społeczeństwa nowoczesne (te należy umieć )

3. Społeczeństwo industrialne
a. społeczeństwo industrialne wykształciło się pod wpływem rewolucji przemysłowej (wpływ miała industrializacja i urbanizacja)
b.rozkład struktury stanowej i wzrost znaczenia podziałów klasowych
c. zmiany w strukturze społecznej – szybki wzrost liczby robotników
d.wzrost znaczenia burżuazji finansowej i przemysłowej
e. duża ruchliwość społeczna

4. Społeczeństwo postindustrialne (postprzemysłowe)
a. wzrost znaczenia sektora usług
b. automatyzacja, robotyzacja i komputeryzacja procesów produkcyjnych
c. wiedza staje się główną wartością ekonomiczną
d. duża ruchliwość społeczna
e. indywidualizm

5. Cechy społeczeństw współczesnych:
a. społeczeństwo otwarte –tolerancja, indywidualizm, wolność i odpowiedzialność jednostki, ochrona ludzkiej godności jako priorytet
b. społeczeństwo konsumpcyjne – nastawione na konsumpcję, kupowanie, posiadanie różnych towarów
c. społeczeństwo informacyjne – najbardziej cenionym towarem jest informacja pozyskiwana, przetwarzana i rozpowszechniana przy pomocy nowoczesnych technologii
d. społeczeństwo masowe – zanikiem postaw indywidualistycznych

Ćwiczenia:

Mapa myśli