Dzień: 2020-10-09

Rodzina

Notatka obejmuje treści zapisane wytłuszczonym drukiem.

Temat: Rodzina

I. W pierwszej kolejności należy zdefiniować samo pojęcie rodziny jako grupy społecznej. Zapisz w zeszycie definicję:

RODZINA – najmniejsza i najpowszechniejsza forma życia społecznego, oparta na więziach emocjonalnych i związkach pokrewieństwa. Tworzą ją rodzice i ich dzieci.

II. Proszę o otwarcie podręczników na stronach 30 – 31. Zapoznajecie się z podrozdziałami „Jak powstają rodziny” oraz „Jak funkcjonuje rodzina”. Zwracamy uwagę na relacje zachodzące w rodzinie. Powyższa definicja odnosi się do nauk społecznych. W ujęciu prawnym rodzinę traktujemy na dwóch płaszczyznach:
1. Związek unormowany prawnie – Rodzinę tworzą osoby, które zawarły związek małżeński.
2. Ukierunkowanie na posiadanie potomstwa – Rodzina to osoby pozostające w związku pokrewieństwa (rodzic-dziecko).

Funkcjonowanie rodziny reguluje Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz Kodeks cywilny. Również Konstytucja RP (art. 18.) zaznacza, że rodzina pozostaje pod opieką i ochroną państwa.

III. Zapisz definicje:

MAŁŻEŃSTWO – sformalizowany, równoprawny związek mężczyzny i kobiety uregulowany normami prawnymi.
KONKUBINAT (ZWIĄZEK POZAMAŁŻEŃSKI) – nieusankcjonowany prawnie ani religijnie.
FORMALNY ZWIĄZEK PARTNERSKI – uznany prawnie związek dwóch osób (również tej samej płci), który nie jest małżeństwem. W Polsce nie obowiązuje.

Małżeństwo ustaje:
-w chwili śmierci jednego ze współmałżonków
-w wyniku rozwodu – sąd okręgowy orzeka, gdy nastąpi trwały rozdkład pożycia małżeńskiego

Separacja – uchylenie małżeństwa bez prawa wstąpienia w inne.

IV. Zastanów się jakie cechy posiada rodzina jako grupa społeczna. Zapisz dalszą część notatki.

CECHY RODZINY jako grupy społecznej:
1. niewielka liczebność
2. oparcie na silnych więziach emocjonalnych
3.członkowie grupy utrzymują częste bezpośrednie kontakty
4.jest trwałą grupą społeczną

V. Zapoznaj się z tabelą (s. 31) – „Modele funkcjonowania rodziny”
oraz wykresem (s. 32) – „Typy rodzin”. Proszę zwrócić uwagę na cechy charakterystyczne podziału. Następnie zapisz:

TYPY RODZIN (klasyfikacja ze względu na):
a. typ małżeństwa:
-poligamia
-monogamia (jednożeństwo)
b. wielkość:
-nuklearna, mała (rodzice+dzieci)
-rozszerzona, duża (wielopokoleniowa)
c.podział władzy (pozycjo kobiety lub mężczyzny)
-matriarchalna
-patriarchalna
-partnerska
d. dziedziczenie
-patrylinearna
-matrylinearna
-bilinearna
e. forma związku
-małżeństwo
-konkubinat
-związek partnerski
f. pokrewieństwo:
– rodzina biologiczna
-rodzina zrekonstruowana
-rodzina zastępcza

Zastanów się jak wyglądała rodzina dawniej (rodzina tradycyjna – uznajmy, że będzie to rodzina patriarchalna), a jak funkcjonuje dzisiejsza rodzina partnerska – egalitarna). Wykorzystaj materiały ze s. 34 – 35 oraz wykres ze s. 36.

VI. Czym jest pokrewieństwo?

POKREWIEŃSTWO – związek pomiędzy osobami pochodzącymi od wspólnego przodka.
Pokrewieństwo w linii prostej (osoby pochodzą jedna od drugiej, np. dziadkowie – rodzice- dzieci – wnuki – prawnuki)
Pokrewieństwo w linii bocznej (mają wspólnego przodka ale nie pochodzą bezpośrednio jedna od drugiej, np. rodzeństwo: brat – siostra lub wujek – siostrzeniec)
Kim są wstępni, a kim zstępni?
POWINOWACTWO – związek rodzinny między małżonkami a krewnymi współmałżonka

VII. Zapisz jakie funkcje posiada rodzina. Funkcje te są bardzo zróżnicowane. Należy umieć je omówić oraz rozpoznać (np. na podstawie tekstu lub opisu).

FUNKCJE RODZINY:
-prokreacja i reprodukcja
-socjalizacyjna
-identyfikacyjna
-opiekuńcza

Na podstawie poniższych materiałów dodatkowych. Zastanów się nad tezą: RODZINA JEST NAJWAŻNIEJSZA. Czy się z nią zgadzasz?

https://epodreczniki.pl/a/rodzina-jest-najwazniejsza/Dff9aQrVs

Rodzina – Kabaret Starszych Panów (Jeremi Przybora, Jerzy Wasowski)

Wielki król i jego państwo

  1. Po śmierci Władysława Łokietka władzę odziedziczył Kazimierz Wielki. Koronował się na króla Królestwa Polskiego w Krakowie. Jego państwo było stosunkowo niewielkie, bez dostępu do morza.

    Wrogowie:
    -Marchia Brandenburska
    -Zakon Krzyżacki
    -Czechy

    Sojusznicy:
    -Węgry (Elżbieta Łokietkówna żoną Karola Roberta Andegaweńskiego)
    -Litwa (wspólny wróg – Krzyżacy)
    -Księstwa Zachodniopomorskie (Marchia Brandenburska zagraża)

    2. Sytuacja wewnętrzna – państwo osłabione w wyniku wojen i walk o władzę. Potrzebne jest zunifikowanie (ujednolicenie), centralizacja i rozwój gospodarczy państwa. Dlatego Kazimierz wprowadził reformy:
    -administracyjną (urząd starosty -zarządzał daną ziemią)
    -kodyfikacja prawa (statuty wiślicko-piotrkowskie)
    -popierał akcję osadniczą (dodatkowo prawo składu i przymus drogowy)
    -1364 – ufundował Akademię Krakowską
    -reforma wojskowa i fortyfikacje

3. Polska przekształca się w monarchię stanową (była patrymonialną). Kazimierz tworzy tzw. Corona Regni Poloniae – korona jestnierozerwalnie związana z państwem (kraj jest dziedziczny, ale niepodzielny).

4. Polityka zagraniczna:
-dąży do odzyskania ziem zabranych przez Krzyżaków (Pomorze Gdańśkie, Kujawy, ziemia chełmińska, dobrzyńska i Czechów (Śląsk). Ma świadomość, że Polska jest zbyt słaba na otwarty konflikt, więc będzie robił to dyplomatycznie.

-spór z Krzyżakami miał być rozwiązany przy popraciu Karola Roberta Andegaweńskiego i Jana Luksemburskiego. Dwa razy na zjeździe w Wyszehradzie oraz Warszawie Kazimierz próbował odzyskać ziemie zagarnięte przez zakon. Oststecznie zawarto pokój wieczysty w Kaliszu w 1343 r. – Krzyżacy mieli zwrócić zagarnięte Kujawy oraz ziemię dobrzyńską. Kazimierz muział zrzec się Pomorza oraz ziemi chełmińskiej i michałowskiej na rzecz Krzyżaków. Krzyżacy postanowień nie zrealizowali.

-król Czech Jan Luksemburski rościł sobie prawa do korony polskiej (bo Wacław III był jego poprzednikiem), jednak w 1335 r. na zjeździe w Wyszechradzie zrzekł się tytułu za 20 tys. kop praskich groszy (olbrzymie pieniądze). Pokój w Namysłowie 1348 potwierdził z kolei, że Śląsk należy się Luksemburgom

-rozpoczął ekspansję na Ruś i przyłączył Ruś Halicką.